NFTها دارایی‌های دیجیتال جذابی هستند که این روزها حسابی سر و صدا به پا کرده‌اند. احتمالاً مجموعه NFTهای معروف یعنی میمون‌های کسل را دیده‌اید و کمی با این موضوع آشنایی دارید!
ان‌اف‌تی‌ها در آثار هنری یا نقاشی‌های دیجیتال خلاصه نمی‌شوند و طیف بسیار گسترده‌ای را پوشش می‌دهد. در واقع باید بگوییم که هر چیزی قابلیت تبدیل شدن به ان‌اف‌تی را دارد!
در ادامه همراه با عظیم مدیا می‌خواهیم ببینیم NFT چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و آیا ساخت آن هزینه‌ای برای ما دارد؟
تعریف NFT
NFT یک دارایی دیجیتالی است که اشیاء دنیای واقعی، مانند آیتم‌هایی که در دنیای هنر، موسیقی، بازی و ویدیو‌ها هستند را نشان می‌دهد. NFTها اغلب با ارز‌های رمزنگاری‌شده و به‌صورت آنلاین خرید و فروش می‌شوند و معمولاً با همان روش رمزنگاری ارز‌های دیجیتال، کدگذاری می‌شوند.
اگرچه NFTها از سال ۲۰۱۴ وجود داشته‌اند، اما در حال حاضر شهرت زیادی به‌دست آورده‌اند؛ زیرا به روشی برای خرید و فروش آثار هنری دیجیتال تبدیل شده‌اند. ارزش بازار NFTها تنها در سال ۲۰۲۱ به ۴۱ میلیارد دلار رسید که به ارزش کل بازار جهانی هنر‌های زیبا نزدیک شد.
NFTها نیز عموماً در نوع خود بسیار محدود و منحصربهفرد هستند و کد‌های شناسایی یکتایی دارند. آری یو (Arry Yu)، رئیس انجمن صنعت فناوری واشنگتن شورای بلاک چین Cascadia و مدیر عامل Yellow Umbrella Ventures می‌گوید:
در اصل، NFTها کمیابی دیجیتال (Digital Scarcity) ایجاد می‌کنند.
این در تضاد کامل با بیشتر خلاقیت‌های دیجیتالی است که تقریباً تولید و عرضه آن‌ها بی‌نهایت است. در واقع، قطع عرضه باعث می‌شود ارزش یک دارایی معین، با توجه به تقاضای زیاد آن افزایش یابد.
اما بسیاری از NFTها، به‌خصوص در روز‌های اول توسعه این فناوری، خلاقیت‌های دیجیتالی بوده‌اند که در جا‌های دیگر نیز وجود داشته‌اند، مانند کلیپ‌های ویدیویی نمادین از بازی‌های NBA یا نسخه‌هایی از هنر‌های دیجیتال که در اینستاگرام پخش‌شده بودند. اما هم اکنون رمزنگاری شده‌اند.
هنرمند مشهور دیجیتال، مایک وینکلمن (Mike Winklemann)، معروف به «بیپل (Beeple)»، ۵۰۰۰ نقاشی خود را با هم ترکیب کرد تا معروف‌ترین NFT سال ۲۰۲۱، یعنی “EVERYDAYS: The First 5000 Days” را خلق کند. این اثر هنری دیجیتالی در کریستیز (Christie’s) با قیمت رکوردشکنی ۶۹/۳ میلیون دلار فروخته شد.
هر کسی می‌تواند تصاویر را به‌صورت تکی یا حتی کل تصاویر را به‌صورت آنلاین و رایگان مشاهده کند. پس چرا مردم حاضرند میلیون‌ها دلار را برای چیزی پرداخت کنند که می‌توانند به‌راحتی از آن اسکرین‌شات گرفته یا آن را دانلود کنند؟
در پاسخ باید گفت که یک NFT به خریدار اجازه می‌دهد تا کالای اصلی را داشته باشد. نه تنها این، بلکه حاوی احراز هویت داخلی است که به عنوان مدرک و سند مالکیت عمل می‌کند. گردآورنده‌های آثار دیجیتالی یا همان کلکسیونرها برای فخر فروشی‌های دیجیتالی (Digital Bragging Rights) تقریباً بیشتر از خود کالا برای آن ارزش قائل هستند. هم‌چنین کلکسیونرها می‌توانند از این آثار منحصربهفرد، در خانه‌های متاورسی خود استفاده کنند.
NFT چگونه کار می‌کند؟
حال که دانستید NFT چیست و به تفاوت آن با ارز‌های دیجیتال پی بردید، به شما می‌گوییم که NFT چگونه کار می‌کند. NFTها در بستر بلاکچین که یک دفتر کل عمومی توزیع‌شده است و تراکنش‌ها را ثبت می‌کند قرار دارند. احتمالاًً با بلاک چین به عنوان بستری که معاملات ارز‌های دیجیتال را ممکن می‌کند آشنا هستید.
اگرچه بلاک چین‌های مختلفی از NFTها پشتیبانی می‌کنند، اما به‌طور خاص، NFTها معمولاً روی بلاک چین اتریوم نگهداری می‌شوند.
یک NFT از اشیاء دیجیتالی ایجاد می‌شود که هم موارد محسوس و هم ناملموس را نشان می‌دهند، از جمله:
- هنر گرافیک
- گیف‌ها
- ویدیو‌ها و نکات مهم ورزشی
- کلکسیونی‌ها
- آواتار‌های مجازی و پوسته‌های بازی‌های ویدیویی
- کفش‌های کتانی طرح‌دار
- موسیقی
حتی توییت‌ها هم می‌توانند به عنوان NFT حساب شوند. جک دورسی (Jack Dorsey)، یکی از بنیانگذاران توییتر، اولین توییت خود را به عنوان NFT به قیمت بیش از ۲/۹ میلیون دلار فروخت.
در اصل، NFTها مانند کلکسیون‌های فیزیکی هستند و تنها تفاوتی که دارند این است که دیجیتالی هستند. بنابراین به جای این‌که یک تابلوی رنگ روغن واقعی به دیوار آویزان شود، خریدار یک فایل دیجیتال دریافت می‌کند.
NFTها هم‌چنین از حقوق مالکیت انحصاری برخوردار هستند و می‌توانند در هر زمان تنها یک مالک داشته باشند. استفاده از فناوری بلاک چین، تأیید مالکیت و انتقال توکن‌ها را بین مالکان آسان می‌کند. هم‌چنین سازنده توکن می‌تواند اطلاعات خاصی را در NFT ذخیره کند. به عنوان مثال، هنرمندان می‌توانند آثار هنری خود را با درج امضای خود در NFT قرار دهند.
ویژگی‌های NFT چیست؟
ویژگی قابل تعویض و غیرقابل تعویض‌بودن را توضیح دادیم. NFTها نیز غیرقابل تعویض هستند و بر این اساس نام‌گذاری شده‌اند. توکن غیرقابل تعویض، نوعی توکن رمزنگاری است که نشان‌دهنده یک آیتم منحصربهفرد است.
NFTها ممکن است صرفاً دیجیتالی باشند یا بیانگر شی یا کالایی در دنیای فیزیکی. این آیتم‌ها نشان‌دهنده چیز‌هایی مانند کفش‌های کتانی، تابلو‌های هنری، بلیط هواپیما، مدرک دانشگاهی، املاک تجاری یا اقلام درون یک بازی آنلاین هستند.
NFTها، صاحبان یک آیتم منحصربهفرد را قادر می‌سازند تا مالکیت خود و اصالت آن کالا (NFT) را اثبات کنند. این توکن‌های دیجیتالی به کسب و کار‌ها یا افرادی که خرید و فروش می‌کنند، این اطمینان را می‌دهد که کالای دریافتی واقعاً معتبر است. زیرا شناسه منحصربهفرد NFT، با سازنده اصلی کالا یا خدماتی که اصالت را بررسی می‌کند، مطابقت دارد.
در زیر ویژگی‌های منحصربهفرد توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) بررسی می‌شوند:
تقسیم‌ناپذیری (Indivisibility)
NFTها تقسیم‌ناپذیر هستند. به عنوان مثال، بلیط هواپیما را نمی‌توان خرید و به‌طور جزئی استفاده کرد. شخصی باید آن را به‌طور کامل خریداری کند؛ زیرا فقط یک نفر می‌تواند از صندلی استفاده کند.
کمیاب بودن (Scarcity)
NFTها ممکن است کمیاب باشند و این یکی از دلایلی است که ارزش آن‌ها را افزایش می‌دهد. اگرچه توسعه‌دهندگان می‌توانند از هر کالایی، هر تعداد که دوست دارند تولید کنند، اما محدود نگه‌داشتن تعداد NFTها نیز به همان اندازه در توان آن‌ها است.
منحصربهفرد بودن (Uniqueness)
NFTها هم‌چنین منحصربهفرد هستند، زیرا هیچ دو NFTای مشابه هم نیستند. ابرداده مربوط به هر NFT، یک رکورد غیرقابل تغییر است که تأییدی بر منحصربهفرد بودن آن است.
مالکیت حقیقی (Ownership)
NFTها در یک DLT و در یک حساب به‌هم پیوسته قرار دارند. سازندگان اصلی NFT، کلید خصوصی آن حسابی را که در آن NFT دارند، کنترل می‌کنند. آن‌ها آزادند که آن NFT را به هر حسابی منتقل کنند.
شفافیت (Transparency)
دفتر کل توزیع‌شده عمومی، غیرمتمرکز و غیرقابل تغییر است. هم‌چنین سوابق صدور توکن، نقل‌وانتقال و تمام فعالیت‌ها می‌تواند به‌صورت عمومی و توسط افراد مختلف تأیید شود. بنابراین خریداران می‌توانند به یک NFT خاص اعتماد کرده و از صحت آن اطمینان حاصل کنند.
قابلیت همکاری یا هم‌کنش‌پذیری (Interoperability)
NFTها را می‌توان در DLTهای مختلف با استفاده از یک پل غیرمتمرکز (Decentralized Bridge) یا خدمات نگهبانی متمرکز(Centralized Custodial Service)، معامله کرد.
به این معنا که NFTها را به راحتی از طریق کیف پول‌های دیجیتال در موبایل و کامپیوتر شخصی و بدون نیاز به هیچ واسطه‌ای می‌توان مبادله کرد. بنابراین می‌تواند جایگزین خوبی برای گالری‌ها، آژانس‌ها و معاملات حضوری باشد.
به عنوان مثال اگر در یک بازی دیجیتالی، توکن ماشین مسابقه‌ای وجود داشته باشد که در بازی‌های مختلف بتوان از آن استفاده کرد، شانس افزایش قیمت بیشتری دارد چون تقاضا برای آن نیز بیشتر است.
اگر یک توکن منحصربهفرد (NFT) بتواند روی بلاکچین‌های مختلف اجرا شود، تراکنش‌ها راحت‌تر انجام خواهند شد.با این حال، عملی ساختن هم‌کنش‌پذیری کار دشواری است؛ زیرا توسعه‌دهندگان مجبورند شبکه عظیمی از اپلیکیشن‌ها بسازند که در آن، این نوع از توکن‌ها به کار روند.
NFT برای چه مواردی استفاده می‌شود؟
تاکنون با مفهوم NFT چیست، آشنا شدید و پس از فهم تفاوت‌های آن با ارز‌های دیجیتال، متوجه شدید که چگونه کار می‌کند. حال می‌خواهیم به کاربرد NFT بپردازیم. خیلی‌ها برایشان سؤال پیش می‌آید که سرمایه‌گذاری در NFT و متاورس چیست و به چه صورت است، وقتی با کاربرد ان‌اف‌تی آشنا شوید به پاسخ این سؤال هم خواهید رسید. فناوری بلاک چین و NFT به هنرمندان و سازندگان محتوا فرصتی منحصربهفرد برای کسب درآمد از کالا‌هایشان می‌دهد.
به عنوان مثال هنرمندان، دیگر مجبور نیستند برای فروش آثار خود به گالری‌ها اعتماد کنند. در عوض، می‌تواند آن را مستقیماً به‌عنوان NFT به مصرف‌کننده بفروشد که برای آن‌ها سود بیشتری نیز دارد.
علاوه بر این، هنرمندان می‌توانند در حق امتیاز (Royalties) سهیم باشند تا هر زمان که هنرشان به صاحب جدید فروخته شد، درصدی از فروش را دریافت کنند. این یک ویژگی جذاب است؛ زیرا هنرمندان معمولاً پس از فروش آثار هنری خود، از آن آثار دیگر درآمدی نخواهند داشت.
هنر، تنها راه کسب درآمد از NFT نیست. چند نمونه دیگر از راه‌های کسب درآمد را در ادامه آورده‌ایم:
- برند‌هایی مانند Charmin و Taco Bell، تم‌های NFT خود را به حراج گذاشته‌اند تا برای امور خیریه سرمایه جمع‌آوری کنند.
- Charmin پیشنهاد خود را NFTP (Non-Fungible Toilet Paper) نامید که به معنای کاغذ توالت غیرقابل تعویض است.
- NFT هنری تاکو بل (Taco Bell) نیز در عرض چند دقیقه به فروش رفت و بالاترین پیشنهاد به ارزش ۱/۵ اتر WETH بود که برابر با ۲۲۹۱/۱۱۵ دلار در زمان نگارش مقاله یعنی در تاریخ ۳ مرداد ۱۴۰۱ است.
- Nyan Cat، یک GIF متعلق به دوره ۲۰۱۱ از یک گربه با بدن پاپ تارت است.
- Pop-Tarts یک برند شیرینی است که توسط Kellogg’s از سال ۱۹۶۴ تولید و توزیع می‌شود.
- Nyan Cat در ماه فوریه به قیمت نزدیک به ۶۰۰۰۰۰ دلار فروخته شد.
- بازی ان‌اف‌تی NBA Top Shot تا اواخر مارس بیش از ۵۰۰ میلیون دلار فروش داشت.
- NFT مشهور LeBron James بیش از ۲۰۰۰۰۰ دلار فروخته شد.
حتی افراد مشهوری مانند اسنوپ داگ (Snoop Dogg) و لیندزی لوهان (Lindsay Lohan) در حال شیرجه‌زدن در دنیای NFTها هستند و خاطرات، آثار هنری و لحظات منحصربهفرد خود را به عنوان NFTهای رمزنگاری‌شده منتشر می‌کنند.
نحوه خرید NFT چیست؟
اگر می‌خواهید کلکسیون NFT خود را راه‌اندازی کنید، باید برخی از موارد کلیدی را انجام دهید:
- ابتدا باید یک کیف پول دیجیتالی تهیه کنید که به شما امکان ذخیره NFT و ارز‌های دیجیتال را می‌دهد.
- با توجه به این‌که ارائه‌دهنده NFT شما چه ارز‌هایی را می‌پذیرد، احتمالاًً نیاز به خرید ارز‌های دیجیتالی مانند اتر دارید.
- پس از آن می‌توانید با استفاده از کارت اعتباری در پلتفرم‌هایی مانند Coinbase، Kraken، eToro و حتی PayPal و Robinhood، کریپتو خریداری کنید. اما پیشنهاد ما به کاربران ایرانی صرافی بایننس است.
- سپس می‌توانید آن را از صرافی به کیف پول انتخابی خود منتقل کنید.
نکته: هنگام تحقیق در مورد صرافی‌ها، باید هزینه‌ها را در نظر داشته باشید. اکثر صرافی‌ها هنگام خرید رمزارز حداقل درصدی از تراکنش شما را دریافت می‌کنند.
- هنگامی که کیف پول خود را راه‌اندازی و ارز دیجیتالی مانند اتر را خریداری کردید، دیگر هیچ مانعی در وب‌سایت‌های NFT برای خرید وجود نخواهد داشت.
آیا ساخت NFT هزینه دارد؟
اگر در حال برنامه‌ریزی برای ساخت NFT هستید، مهم است که تمام هزینه‌های مربوط به ایجاد آن را بدانید. بلاک چین‌های متعددی وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید، اما هزینه‌های مرتبط با آن‌ها متفاوت است. پس هزینه ایجاد یک NFT چقدر است؟
میانگین هزینه ایجاد یک NFT از ۰/۰۵ دلار تا بیش از ۱۵۰ دلار متغیر است. بلاکچین اتریوم گران‌ترین بلاکچین با هزینه متوسط ۷۰ دلار است و Solana ارزان‌ترین بلاکچین است که به‌طور میانگین تنها ۰/۰۱ دلار هزینه برای ایجاد NFT دارد. این‌ها شامل هزینه‌های کارمزد که از ۲/۵٪ تا ۵٪ متغیر است، نمی‌شود.
هزینه ایجاد یک NFT در نهایت به این بستگی دارد که شما تصمیم بگیرید NFT خود را بر روی کدام بلاک چین ایجاد کنید.
