موج فراگیر کی‌پاپ تازه‌ترین صادرات فرهنگی کره پس از سریال سازی

چند سالی است که کر‌ه‌ای‌ها به هر چیزی لفظ هالیو (Hallyu) را می‌چسبانند. عبارتی که معادل فارسی‌اش موج کره‌ای می‌شود. واژه‌ای که به بیانی ساده‌تر بیانگر گسترش جهانی فرهنگ کره‌ جنوبی از ۱۹۹۰ میلادی به این طرف می‌باشد. شاید فکر کنید امروزه کره‌ای‌ها را را صرفا با سامسونگ، ال‌جی و یا کیاموتورز در دنیا بشناسند اما این گونه نیست. آنها کاملا یاد گرفته‌اند با انواع برنامه‌های تبلیغی و بازاریابی برای توسعه جهانی تلاش کنند. مسیری که ابتدا به ساکن با صادرات سریال این کشور آغاز شد. صادراتی که بر پایه اشاعه فرهنگ جعلی و کسب سرمایه از آن بود. حالا با همان هدف، موسیقی این کشور تبدیل به یکی از بزرگترین محصولات صادراتی کره جنوبی شده است.

موسیقی پاپ کره یا همان کی‌پاپ معاصر در دهه نود میلادی و هم‌زمان با اوج‌گیری سبک‌های موسیقی تکنو و رپ، متولد شد و پس از چند دهه آمیختگی فرهنگی به مقبولیت امروز خود رسید. در واقع فرهنگ غربی که در سال ۱۹۵۰ شدیدا مورد اقبال واقع شد، تفکر کی‌پاپ را شکل داد. موسیقی به اصطلاح کی‌پاپ در حال حاضر جزو سه سبک برتر موسیقی دنیا به حساب می‌آید.

کی‌پاپ با آغاز سال ۲۰۰۰ میلادی، ابتدا به کشورهای شرق آسیا، سپس اقیانوسیه و در آخر به آمریکا راه یافت. پاپ کره‌ای در اصل نمادی از درآمیختگی فرهنگ شرق با غرب است و این عنصر در شهرت جهانی این سبک موسیقی بی‌تاثیر نبوده است. کی‌پاپ به شکل یک خرده فرهنگ در میان نسل جدید، علی‌الخصوص نوجوانان و جوانان در سراسر جهان در آمده است. این سبک موسیقی که ریشه در کره جنوبی دارد، توانسته هواداران میلیونی جذب خود کند و امروزه صنعت موسیقی کره جنوبی در بین پنج هنر صنعت برتر موسیقی جهان قرار دارد. بارزترین ویژگی کی‌پاپ، گروهی بودن این سبک موسیقی است. خصلتی که مختص فرهنگ شرقی است و تا حدود زیادی از تک‌روی مداری دنیای غرب فاصله دارد.

پیش‌تر مردم با پخش ‌‌سریال‌های تاریخی کره‌ای، مردم دنیا برای آشنایی بیشتر با تاریخ کره به این کشور سفر می‌کردند، اما در این ایام برخی تنها به دلیل علاقه به موسیقی کره‌ای است که به آن جا سفر می‌کنند. در این میان بسیاری از نوجونان و جوانان هم چون سودای Idol (بت) و یا خواننده شدن را در سر دارند، به کره جنوبی سفر می‌کنند.

بیشترین طرفداران موسیقی کی‌پاپ در ایران متعلق به BTS و EXO است. جالب است بدانید گروه BTS، سال گذشته در American Music Awards به عنوان اجتماعی‌ترین و محبوب‌ترین هنرمند موسیقی در میان مردم، شناخته شد. در کشور ما، تبلیغات محصولات دو برند صاحب نام ال‌جی و سامسونگ تمام سطح شهر را تقریبا قبضه کرده است. از سوی دیگر در طی سالیان اخیر خودروسازان کره‌ای مطرحی چون کیاموتورز و هیوندایی هم توانسته‌اند جایگاه خاصی را در بازار خودروی ایران به خود اختصاص دهند و فروش مناسبی هم در بازار ایران داشته باشند.

به طور کلی محصولات فرهنگی کره‌ای در بین ایرانیان طرفداران زیادی دارد و موسیقی از این امر مستثنی نیست. البته طرفداران غیر کره‌ای این خوانندگان تنها ایرانیان نیستند و بسیاری از نوجوانان و جوانان در سرتاسر پیگیر اخبار این سبک موسیقی، خوانندگان و گروه‌های موسیقی پاپ کره‌ای هستند. کافی است سری به اینستاگرام بزنید تا موجه شوید هر کدام از خوانندگان و اعضای گروه‌های موسیقی کی پاپ، دنبال کنندگانی میلیونی دارند.

جالب است بدانید در کره‌ جنوبی تنها شرکت‌های اتومبیل سازی یا الکترونیکی نیستند که حمایت‌های دولتی بهره می‌برند. این کشور برای پشتیبانی از هنر صنعت موسیقی و تصویر خود هزینه میلیارد دلاری صرف کرده است. به عنوان مثال در پایتخت این کشور، سئول، مدارس تربیت ستارگان پاپ با داشتن بیش از ۸۰۰ هنرجو توانسته پشتوانه محکمی برای تولید صنعتی موسیقی پاپ کره‌ای به وجود بیاورد.

وضعیت کی‌پاپ در کره و حواشی آن

محبوبیت گروه‌ها در بین نوجوانان کره‌ای بسیار عجیب است و شدیدا روی گروه‌های مورد علاقه خود تعصب دارند. این سبک مویسقی جذابیت بصری خاصی برای مخاطبان دارد که همین ویژگی عنصر بسیار مهمی برای حرکت رو به جلوی موسیقی پاپ کره‌ای به شمار می‌آید. جذابیت و زیبایی به قدری مهم است که بسیاری از خوانندگان آن به انجام عمل‌های زیبایی روی می‌آورند. در همین خصوص باید اذعان داشت به نفع صاحبان این صنعت است که خوانندگان نوجوانان را استخدام کنند که ظریف‌تر و فرمانبردارتر هستند، اما همین نکته به ضرر خوانندگان کم سن و سال است چرا که حواشی این کار مناسب سن آنان نیست.

جالب است بدانید کلوپ‌های مشهور سئول بخشی از این صنعت عظیم هستند و بخش اعظمی از سود مالی پاپ کره‌ای به شرکت‌هایی می‌رسد که استودیو و نظام پخش و توزیع دارند و کنسرت برگزار می‌کنند، اما همین آژانس‌ها هستند که ستاره‌ای را بالقوه استخدام می‌کنند، آموزش می‌دهند و سرپرستی می‌کنند. جالب است بدانید هزینه تربیت یک ستاره موسیقی پاپ کره‌ای میلیون‌ها دلار است.

سه لیبل اصلی سرگرمی که در اکثر صحنه‌های موسیقی کره حضور دارند به قرار زیر هستند:

• MS
• Y.J
• J.Y.P

پشت این تصویر پرزرق و برق چهره‌ای تاریک پنهان شده است…

از منظری دیگر اگر به این حوزه بنگریم متوجه خواهید شد این صنعت چند میلیارد دلاری در خانه با بحران روبه‌روست. در پس ظاهر پر زرق و برق این حوزه، روابط تاریکی جریان دارد. از جمله‌ حواشی موجود در این بخش می‌توان به رسوایی‌های غیرقانونی خوانندگان مبنی بر تعرض‌های جنسی عوامل پشت صحنه به طرفداران در این کلوپ‌ها و ترویج استفاده از مواد مخدر و مشروبات الکلی اشاره کرد. جالب اینجاست که کلوپ‌ها زمانی مخفی و زیرزمینی بودند اما از سال ۲۰۰۵ متحول شدند و شکلی رسمی به خود گرفتند.

خوب است بدانید پول این صنعت عموما به جیب کمپانی‌ها و دلال‌ها سرازیر می‌شود و قهرمانان نمادین روی صحنه سهم آنچنانی از این ماجرا ندارند. برخی معتقدند صاحبان این کلوپ‌ها قدرتمندتر از آن هستند که عدالت درباره آنان اجرا شود. از دیگر نکات تیره و تار در این حوزه آمار سالانه‌ای از خودکشی خوانندگان کی‌پاپ است که در رسانه‌ها منتشر می‌شود و این طور که نشان می‌دهند آنان از سلامت روانی مناسبی برخوردار نیستند.

موسیقی کره‌ای امروز مختص ایران نیست!

جالب اینجاست که هر چند سال یک بار، سبک و ژانری از موسیقی در جهان رواج پیدا می‌کند و مورد استقبال واقع می‌شود. می‌توان این گونه نگاه کرد که هر از چند گاهی سبکی مد می‌شود و همین مد تازه سبب شده جوانان و نوجوانان گرایش به موسیقی جدید، این بار در قالب موسیقی کره‌ای پیدا کنند. این در حالی است که اگر نگاهی به تاریخ موسیقی بیندازیم، می‌بینیم که موسیقی ایرانی و عربی در زمره غنی‌ترین موسیقی‌های جهان محسوب می‌شوند.

نکته قابل توجه این است که در میان کشورهای اسلامی، نسل جوان ایرانی بیش از همه روی به این سبک از موسیقی آورده‌ است. دیگر کشورهای مسلمان ماند عربستان، مصر و کویت، بر خلاف کشور ما توجه فزاینده‌ای به موسیقی ملی و فولک خود دارند و افراد مختلف از جمله موسیقی‌دانان و هنرمندان خودشان را تشویق می‌کنند که روز به روز در جهت غنی‌تر شدن ادبیات و موسیقی کشورشان بکوشند.

در دنیای امروز جوانان در جبری فرهنگی قرار دارند و نوع خاصی از موسیقی به آنان دیکته می‌شود. همین که جوان ایرانی از موسیقی اصیل ایرانی محروم می‌شود، موسیقی‌هایی با سبک خاص مانند کی‌پاپ ظهور می‌کنند. نکته اینجاست، کره جنوبی با سرمایه گذاری‌هایی در این حوزه و با تلفیق هنر دیگر کشورهای آسیایی و غربی توانسته به سیکی از موسیقی دست یابد که توجه همه را به خود جلب کند. نفوذ فرهنگی کره جنوبی به واسطه المان موسیقی پاپ کره‌ای به گونه‌ای خود را عیان ساخته که می‌توان تقلید از فرهنگ کره‌ای را امروز در بسیاری از مهمانی‌های مردم کشورمان نیز مشاهده کرد. این در حالی است که کشورهایی همسایه خودمان، عربستان و ترکیه با ابزار موسیقی در حال اشاعه فرهنگ خود هستند اما سر آخر این کشور ماست که در این معادلات فرهنگی، شکست می‌خورد.

باید منتظر ماند و دید مسئولان برای جلوگیری از ایجاد چنین بحران فرهنگی‌ای چه تدبیری می‌اندیشند.

بیشتر بخوانید: علیرضا افتخاری پس از سال‌ها سکوتش را در دورهمی، شکست!