آمریکا دیشب به‌طور رسمی مکانیسم ماشه را فعال کرد و بنابراین باید ۳۵ روز منتظر نتیجه از سوی شورای امنیت بمانیم، با این حال اقدام دیشب آمریکا در مورد فعال‌سازی مکانیسم ماشه واکنش‌های متعددی را در سطح بین‌المللی به‌همراه داشته‌است. در ادامه برخی از این واکنش‌ها را با هم می‌خوانیم.
واکنش ظریف به فعال‌سازی مکانیسم ماشه
جواد ظریف وزیر امور خارجه‌ی کشورمان در توییتر نسبت به اقدام اخیر آمریکا واکنش نشان داد. او نوشت:
رئیس‌جمهور ایالات متحده رسما لغو یکجانبه‌ی مشارکت ایالات متحده در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را اعلام کرد که این نقض فاحش قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، که برجام ضمیمه‌شده به آن را تأیید کرده، بود. بر همین اساس، دولت ایالات متحده اقدامات غیرقانونی گسترده‌ای را برای لغو مشارکت ایالات متحده در برجام و بازاعمال تمام تحریم‌های لغوشده ایالات متحده در ارتباط با برجام اجرایی کرده و از این طریق مرتکب موارد متعددی از «عدم اجرای عمده» تحت برجام شد که در تضاد فاحش با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل بود.
واکنش تروئیکای اروپایی [انگلیس، آلمان و فرانسه]
سه کشور بزرگ اروپایی یعنی انگلیس، آلمان و فرانسه که هر سه هم در برجام حضور داشتند با اقدام اخیر آمریکا مخالفت کرده و بیانیه‌ای در این زمینه صادر کردند. متن بیانیه به قرار زیر است:
روز ۲۰ آگوست، آمریکا با ارسال نامه‌ای به شورای امنیت خواستار آغاز روند بازگشت خودکار [تحریم‌ها] شده که به طرف‌های برجام اجازه می‌دهد خواستار اعمال مجدد تحریم‌های چندجانبه‌ای علیه ایران شوند که ذیل مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ایران رفع شده است. فرانسه، آلمان و پادشاهی متحده یادآور می‌شوند که آمریکا بعد از خروج خود از توافق هسته‌ای در تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸، به مشارکت خود در برجام خاتمه داده است.
موضع ما درباره کارآمدی اطلاعیه آمریکا ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ به صراحت به رئیس شورا و تمامی اعضای شورای امنیت ابراز شده است. بنابراین، ما نمی‌توانیم از این اقدام که با تلاش‌های فعلی ما برای حمایت از برجام سازگاری ندارد، حمایت کنیم.
فرانسه، آلمان و پادشاهی متحده به حراست از فرایندها و نهادهایی که شالوده‌های چندجانبه‌گرایی را تشکیل می‌دهند متعهدند. ما کماکان بر اساس هدف حفظ مرجعیت و تمامیت شورای امنیت سازمان ملل عمل می‌کنیم. ما از تمامی اعضای شورای امنیت می‌خواهیم از انجام اقداماتی که تنها اختلافات در شورای امنیت را تعمیق می‌کنند یا بر کار آن اثرات مضر دارند، خودداری کنند.
ما علی‌رغم چالش‌های قابل‌توجه ایجادشده در اثر خروج آمریکا از برجام به این توافق پایبند می‌مانیم. معتقدیم مسئله فعلی عدم پایبندی ایران به تعهداتش در برجام را باید از طریق گفت‌وگو میان طرف‌های برجام به روش‌های مختلف از جمله از طریق کمیسیون مشترک برجام و استفاده از ساز و کار حل و فصل اختلافات حل و فصل کرد. ما از ایران می‌خواهیم به منظور حفظ توافق تمامی اقدامات ناسازگار با تعهدات هسته‌ای خودش را به عقب برگردانده و بدون تأخیر به پایبندی کامل توافق برگردد.
همان‌طور که تا به حال در مقاطع مختلف از جمله در بیانیه مورخه ۱۹ ژوئن اعلام کرده‌ایم ما به ویژه با توجه به اقدامات ثبات‌زدای ایران که بی‌وقفه ادامه دارند از تبعات انقضای تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران نگرانی‌های جدی داریم. تروئیکای اروپا مصمم به یافتن پاسخ‌های مناسب برای این چالش‌ها است و به همکاری با تمامی اعضای شورای امنیت و طرف‌های ذی‌نفع برای حرکت در مسیر رو به جلو در جهت حفظ فضای دیپلماسی بیشتر ادامه می‌دهد. تلاش‌های ما در جهت حفظ مرجعیت و تمامیت شورای امنیت سازمان ملل و پیشبرد امنیت و ثبات منطقه خواهد بود.
واکنش عباس عراقچی
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه نیز در پی فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا در توییترش نوشت:
ابلاغیه آمریکا به لحاظ حقوقی فاقد هرگونه صلاحیتی برای مؤثر واقع شدن است. این ابلاغیه بی‌اعتبار و بی‌ارزش است. هیچ‌یک از اعضای باقیمانده در برجام قائل نیستند که این ابلاغیه می‌تواند به اجرا درآید. اطمینان داریم که شورای امنیت به ایالات متحده اجازه نخواهد داد که از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سوءاستفاده کند تا به هدف اعلام‌شده‌ی خود یعنی از بین بردن این قطعنامه برسد.
واکنش مجید تخت‌روانچی
نماینده‌ی ایران در سازمان ملل نیز به اقدام آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه واکنش نشان داد. او گفت:
آمریکا ارتباطی به برجام ندارد. آمریکا تلاش می‌کند با بهره‌برداری از زور، تحریم‌هایی را علیه ایران تحمیل کند که این کار غیر‌قابل‌قبول است.
واکنش دولت بلژیک
دولت بلژیک به‌نوعی نقش هماهنگ‌کننده‌ی قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ را در شورای امنیت دارد. این دولت نیز با اقدام آمریکا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه مخالفت کرد و گفت آمریکا حقی برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه ندارد.
سایر واکنش‌ها به مکانیسم ماشه
معاون وزیر امور خارجه‌ی روسیه گفت که اقدام آمریکا بی‌ارزش است و روسیه هیچ دلیلی نمی‌بیند که تحریم‌های آمریکا را علیه ایران اعمال کند. روسیه همچنین خواستار برگزاری جلسه‌ی فوری شورای امنیت در همین امروز شده‌است.
نماینده‌ی چین در سازمان ملل نیز اقدام آمریکا را یک بازی سیاسی تفسیر کرد. جان بولتون مشاور پیشین ترامپ نیز گفته بود که اقدام آمریکا بیشتر ریسک است و احتمالاً به ریسک‌اش نیرزد.
همچنین بخوانید: آمریکا چطور مکانیسم ماشه را فعال کرد؟
