معمای مرموزی به نام ماسک!/ چرا ماسک ناگهان در نایاب شد؟

در حالی که تب شیوع ویروس کرونا در چین تقریبا در حال فروکش کردن است اما در ایران هر روز اخبار تازهای از انتشار این ویروس منتشر میشود.
تایید رسمی مرگ دو نفر از شهروندان قمی بر اثر ابتلا به ویروس کرونا کافی بود تا سودجویان این بار ترس عمومی جامعه را به محلی برای سودهای باد آورده خود تبدیل کنند. پس از اعلام همین خبر از سوی وزارت بهداشت ماسک و ژل ضد عفونی کننده دست در داروخانههای کشور نایاب شد. فروشگاههای اینترنتی نیز این روزها وضعیت بهتری ندارند و موجودی ماسک آنها هم به پایان رسیدهاست. البته در خبرها داشتیم که یکی از همین فروشگاههای معروف اینترنتی دست به احتکار میلیونی ماسک در انبار خود زده که ماموران مربوطه آن را کشف و ماسک های موجود را ضبط کردند. در حال حاضر فقط در تعداد محدودی از داروخانهها ماسک آن هم چند برابر قیمت واقعی، پیدا میشود. در شرایطی که قیمت مصوب ماسک ۴۱۰ تومان است؛ این داروخانههای سودجود قیمتهای ماسک با رقمهای غیر قابل تصوری، چندین برابر قیمت رسمی به فروش میرسانند.
در این میان مسئولان هجوم یک باره مردم به داروخانهها و رشد ناگهانی تقاضا را عامل اصلی کمیابی و گرانی ماسک میدانند اما لابهلای این حواشی یک پرسش مطرح میشود و آن هم این است که: آیا در کشور به اندازهای ماسک تولید میشود که در چنین روزهایی نیاز ۸۳ میلیون ایرانی را پاسخ دهد یا ما همچنان به واردات ماسک نیاز داریم؟
آمار حاکی از آن است که در ایران ۱۵ تولید کننده ماسک فعالیت دارند که روزانه بیش از ۱/۵ میلیون ماسک به بازار عرضه میکنند. با توجه به ممنوعیت صادرات ماسک، باید دید چرا درکشوری که سالانه ۵۴۰ میلیون ماسک تولید میشود، اکنون با کمبود ماسک روبهرو شدهاست؟
آیا تنها پای محتکاران در میان یا باید بخشی از نیاز کشور از طریق واردات تامین شود؟
رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت در پاسخ به این پرسش چنین میگوید:
در چنین شرایط تقاضای اضافی ایجاد میشودو قاعدتا بخش عمدهای از ماسک مصرفی که ممکن است برای مصرفی کشور طی یک سال یا دو سال بوده در عرض یکی دو روز به همان میزان تقاضا ایجا شد و تحت چنین شرایطی افراد سود جو و منفعت طلب هم به بازار ورود میکنند که رو به احتکار میآورند تا گرانتر به مردم بفروشند که همینها نیز به موج قبلی اضافه میشوند ولی نهایتا واحدهای تولیدی در سه شیفت قرار گرفتهاند و به زودی ماسک به خصوص به گروههای در معرض خطر در مکانهای مناسب در زمان مقتضی توزیع خواهد شد.
در بخش دیگر از اقلام هم ما تولید کننده هستیم و تولیدات ۲ تا ۳ میلیون عدد ماسک را داریم اما برخی از انواع ماسک میتواند به منظور تامین نیاز بازار وارداتی هم باشد. واردات در این حوزه خیلی گسترده نبوده و در این شرایط اگر هم انجام شود به خاطر نیازهای فعلی است. گر چه در شرایط فعلی تمام دنیا با مشکل کمبود ماسک به دلیل شیوع همین ویروس کرونا مواجه شده و اکثر کشورهای دنیا با چنین شرایطی روبهرو هستند.
فعالان بخش خصوصی نیز معتقد هستند که ماسک به اندازه کافی در کشور تولید میشود و حتی در همچین شرایطی نیز نیازی به واردات نیست!
محمود نجفیعرب، رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق بازرگانی تهران در پرسش به سوال چنین پاسخ میدهد:
واردات ماسک را داریم. ما تولید ماسک در کشور را داریم. تولید مواد ضد عفونی کننده در حد نیاز کشور هم داریم و با مشکلی مواجه نیستیم. وزارت بهداشت در حال تلاش است تا این کالا را به صورت رایگان به دست متقاضیان مربوطه برساند به دلیل اینکه در حال سوداگری در این زمینه هستند. دلیل آن هم افزایش شدید تقاضاست.
حال باید دید تمرکز بیشتر بر تولید و عرضه ماسک، قیمت این محصول بهداشتی را به شرایط قبل از شیوع ویروس کرونا بازمیگرداند یا خیر!