مروری بر تاریخ قرنطینه در ایران و جهان

بیماریهای ویروسی از زمانهای گذشته تهدیدی برای جان مردم بودهاند و همواره باعث ایجاد ترس و وحشت در بین خانوادهها و جوامع مختلف شدهاند.
در پی شیوع و همهگیری ویروس کرونا در کشور، چند روز پیش، سرلشگر محمد باقری، رئیس کل ستاد نیروهای مسلح از خلوت کردن شهرها خبر دادهاست. به نظر میرسید که منظور از خلوت کردن شهرها همان قرنشینه سازی شهرها باشد.
سوا اینجاست که قرنطینه چیست و پیشینه آن در تاریخ چیست؟
قرنطینه تاریخی طولانی در جلوگیری از شیوع و گسترش بیماریها دارد.
ریشه این کلمه از اولین تجربه ثبت شده از جدا سازی بیماران برای کنترل بیماری میآید.
جالب است بدانید اولین قرنطینه به صورت رسمی در قرن چهاردهم میلادی با بروز طاعون در شهر ونیز ایتالیا صورت گرفت و اجرایی شد.
در سال ۱۶۶۵ میلادی دهکده اییام در بریتانیای دوران همهگیری طاعون به قرنطینه خود خواسته رفت.
سال ۱۹۷۳، بروز همهگیری تب زرد در فیلادلفیا موجب کشته شدن حدود ۵ هزار نفر شد.
برای مهار این بیماری، برای اولین بار یک بیمارستان قرنطینه در آمریکا تاسیس شد.
سال ۱۸۳۲، در اثر شیوع وبا در کانادا، نیویورک قرنطینه شد.
سال ۱۸۹۲، همهگیری تب تیفوس در میان مهاجران روسی در نیویورک شیوع پیدا کرد.
در نتیجه آن صدها مهاجر و در چادرهایی در جزیره North Brither قرنطینه شدند.
از سال ۱۹۱۸ تا ۱۹۱۹ با شیوع گسترده آنفولانزا، قرنطینه سازی گستردهای در آمریکا و اروپا را به راه افتاد.
در همین دوران معاصر و در سال ۱۹۸۶ که نتیجه بیماران HIV در کوبا مثبت شد، دولت این بیماران را قرنطینه کرد.
بعد از آن، در سال ۲۰۰۳، شیوع جهانی بیماری سارس اولین همهگیری قرن بیست و یکم شد.
بیماری سارس، وحشت و قرنطینههای متعددی در سراسر جهان ایجاد کرد.
از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶، چند کشور برای پیشگیری از شیوع ابولا، قرنطینههایی را وضع کردند اما اعمال قرنطینهها کمکی به کنترل ابولا نکرد.
همین امسال هم، پس از شیوع ویروس کرونای جدید موسوم به کوید-۱۹ در چین، این کشور به اجرای قرنطینه برای کنترل ویروس روی آورد.
این اقدام با ستایش سازمان بهداشت جهانی همراه شد.
بعد از آن با شیوع گسترده بیماری در ایتالیا، این کشور نیز راه چین را در پیش گرفت و کل کشور را قرنطینه کرد.
قرنطینه در ایران
در کشور ما از قدیم الایام موضوع قرنطینه مورد توجه بودهاست.
در زمان امیرکبیر و در سال ۱۲۶۷ هجری قمری، هنگامی که بیماری وبا گسترش یافت.
در آن زمان امیرکبیر دستور داد قرنطینه را در مرز میان ایران و عراق، اجرا کنند.
نقطه مقابل آن زمانی بود که با گسترش شیوع وبا در مشهد، در سال ۱۲۷۱ شمسی، این شهر قرنطینه نشد!
به همین خاطر افراد بسیاری بر اثر ابتلای به این بیماری جان خود را از دست دادند.
از طرفی در سالهای اخیر بیماریهای همهگیر چند باری در ایران شیوع داشتهاند؛ مثل آنفولانزای مراغی یا همین کرونایی که سرعت شیوع آن بسیار بالاست.
در روزهای نخست شیوع ویروس کرونا در ایران و اعلام شهر قم به عنوان کانون انتشار این ویروس، پیشنهاد قرنطینه کردن این شهر مطرح شد؛ اما اعلام شد این شهر قرنطینه نخواهد شد. با وخیم شدن بحران کرونا و افزایش شمار مبتلایان به بیش از ۱۶ هزار نفر، رییس جمهور از کنترل تردد در معابر ورودی و خروجی استانهای کشور خبر داد. البته به طور واضح مشخص نیست این محدودیت چگونه و تا چه میزان در کدام استانها اجرایی میشوند. بر اساس آخرین آمار رسمی، شمار مبتلایان به ویروس کرونا در ایران به بیش از ۱۶ هزار نفر رسیدهاست و این بیماری تاکنون جان نزدیک به هزار نفر را گرفتهاست.