سالانه ۷۵ تا ۸۰ میلیارد نخ سیگار در ایران دود می‌شود. بخش عمده‌ای از سیگار مصرفی درداخل ایران تولید می‌شود، اما با توجه به ممنوعیت واردات رسمی سهم قاچاق هم در بازار سیگار کم نیست. تا پیش از این نیمی از سیگار مصرفی کشور به شکل قاچاق وارد می‌شد و گردش مالی قاچاق سیگار به تنهایی یک میلیارد دلار بود. حالا آمارها حاکی از آن است که قاچاق سیگار در کشور دو برابر شده است.
تولید سیگار در دو ماهه نخست امسال ۲۷/۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته و در پی آن، برآوردها نشان می‌دهند قاچاق سیگار دو برابر شده است. بر اساس آمارهای موجود، در دو ماهه اول امسال شش میلیارد و ۷۰ میلیون نخ سیگار در کشور تولید شده است. در مقابل آمارها نشان می‌دهند، در دو ماهه نخست سال گذشته هشت میلیارد و ۴۲۰ میلیون نخ سیگار تولید شده است. و این یعنی همان کاهش ۲۷/۹ درصدی در تولید سیگار که پیش‌تر به آن اشاره کردیم.
قاچاق سیگار از ۲ میلیارد و ۴۱۰ میلیون نخ در دو ماهه اول سال قبل به ۴ میلیارد و ۷۶۰ میلیون نخ، در مدت مشابه امسال رسیده است. چندی پیش رئیس انجمن تولید کنندگان، وارد کنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی در این رابطه گفته بود برای واردات مواد اولیه این صنعت ارز اختصاص داده نمی‌شود و همین مسئله باعث شده تولید ۸ واحد از ۱۵ واحد تولید محصولات دخانی متوقف شود. همچنین پیش‌بینی می‌شود ادامه این وضعیت تا یک ماه بعد، احتمال دارد منجر به تعطیلی همه واحدهای تولیدی شود.
از جمله دلایلی که برای کاهش تولید سیگار در کشور عنوان شده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحریم‌ها
- عدم تامین به موقع مواد اولیه
- مشکلات تخصیص ارز
- شیوع ویروس کرونا در کشور
بر اساس آمارهای موجود، ۷۰ درصد تقاضای موجود در صنعت دخانیات کشور از طریق واردات تامین می‌شود که عمده آن هم مربوط به توتون است. در این صنعت ۵۰ هزار نفر اشتغال مستقیم و ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار نفر اشتغال غیرمستقیم دارند. این افراد در بخش‌های کشاورزی، توزیع و حمل و نقل مشغول به کار هستند.
نیاز سالانه محصولات دخانی برای واردات ۳۰۰ میلیون یورو است. از سوی دیگر این صنعت سالانه ۴۰۰۰ میلیارد تومان درآمد مالیاتی دارد که در صورت محقق نشدن آن، این مبلغ به کسری بودجه اضافه می‌شود.
افزایش قیمت سیگار
شیوع گسترده ویروس کرونا در کشور، بر قیمت سیگار نیز تاثیرگذار بوده است. در همین خصوص باید گفت در فروردین ماه امسال قیمت انواع سیگار ۲۰ درصد افزایش داشته است و سیگاری‌ها به ناچار برای خرید هر پاکت سیگار خارجی به طور میانگین بین ۲ تا ۵ هزار تومان بیشتر از قبل پرداختند.
فروشنده‌ها این افزایش قیمت را ناشی از تعطیلی کارخانه‌ها آن هم به دلیل اعمال سیاست‌های بهداشتی می‌دانند. آنها معتقدند افزایش قیمت با توقف تولید و کاهش موجودی بازار ادامه خواهد داشت. این در حالی است که رئیس مرکز برنامه‌ریزی و نظارت بر دخانیات کشور نظر متفاوتی دارد و معتقد است گران شدن ناگهانی سیگار ناشی از تعطیلی مراکز عرضه به منظور پیشگیری از کروناست.
بیشتر بخوانید: ۲۲ میلیارد دلار | بزرگترین مورد افشا شده در فساد مالی کشور
