
بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده، ۶۰ درصد مردم ایران در سال ۹۸ از منظر خط فقر غذایی، آسیب پذیر و یا فقیر بودهاند. در این گزارش که به تازگی از سوی مرکز آمار ایران منتشر شده، جزئیاتی از سبد مصرفی خانوار ایرانی مانند مصارف و منابع ۱۹ هزار و ۸۹۸ خانوار شهری و ۱۸ هزار و ۴۳۰ خانوار روستایی در آن قید شده است.
بر اساس این گزارش متوسط هزینه لارم برای تامین سبد غذایی در تهران و شهرستانها و روستاهای کشور ۲۳۰۰ کیلوکالری برای هر فرد برآورد شده است. محاسبه هزینه سبد غذایی مورد نیاز برای تامین روزانه این مقدار کالری در سال گذشته نشان میدهد در همین تهران به عنوان پایتخت کشور روزانه ۱۵ هزار و پانصد تومان، در شهرستانها حدود ۱۳ هزار تومان و در روستاها حدودا ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان برای هر فرد باید هزینه کرد. با در نظر گرفتن اختلاف سطح درآمدی دربین شهرها و تفکیک تهران از سایر شهرهای کشور اوضاع تا حدود زیادی هم فرق میکند.
بر مبنای اطلاعات سال ۹۸، ساکنین شهرها به جز تهران برای تامین حداقل کالری مورد نیاز خود باید ماهیانه ۳۹۱ هزار تومان باید ماهیانه ۳۹۸ هزار تومان خرج خوراک خود میکردند. با این حساب هزینه خوراک در هر ماه برای هر خانوار شهری با میانگین جمعیت ۳/۳ نفر، ۱/۵ میلیون تومان، خانوار شهرستانی ۱/۳ و خانواده روستایی ۱/۱۲ میلیون تومان برای تامین حداقل کالری مورد نیاز خود، بوده است.
با توجه به اینکه تقریبا هزینه خوراک تقریبا یک سوم کل هزینههای ما را تشکیل میدهد پس میتونیم بگوییم یک خانواده تهرانی مثلا ۳/۳ نفره باید ماهیانه ۴/۶ میلیون تومان درآمد میداشته است تا گرفتار فقر و ناتوانی در تامین نیازهای اساسی خود نشود. در سال ۹۸ این میزان درآمد برای ساکنین در شهرستانها و روستاها کمی متفاوت است و میزان آن به ترتیب ۳/۸ میلیون تومان برای خانوار شهرستانی و ۳/۳ برای خانوار روستایی بوده است. بر همین اساس در صورتی که تعداد افراد هر خانوار بیش از ۳ نفر باشد، طبیعی است که میزان درآمد باید افزایش یابد.
حالا با بررسیهای دهکهای درآمدی سال گذشته میتوان دریافت که تقریبا بیش از ۶ دهک درآمدی کشور در تامین این موارد کمتوان یا ناتوان و حتی فقیر شدهاند و در برابر فقر دیگر آسیب پذیر هستند. همه اینها در حالی است که با شیوع ویروس کرونا و وحشیتر شدن آن در کشور، اوضاع اشتغال و درآمد خانوارهای ایرانی به شدت متزلزل شده است و بعضا به بنبست مالی برخوردهاند.
در همین راستا، مرکز پژوهشهای مجلس اعلام کرده، بر اساس برآوردهای صورت گرفته توسط همان نهاد پیشبینی شده که ویروس کرونا، ۲ تا ۶ میلیون نفر را در ایران بیکار میکند. این ارقام در حالی برآورد و اعلام شده که نرخ بیکاری در طی سالهای گذشته دست کم ۹ میلیون نفر بوده است. در بخش دیگری از گزارش مرکز پژوهشهای مجلس ایران، تنها حدود ۱۳ درصد از خانوارهای دهک اول هزینه بیمه بازنشستگی را پرداخت کردهاند، در حالی که این رقم برای دهک بالاتر و ثروتمندتر ۳۵ درصد است.
بر همین مبنا نتیجهگیری شده که سیاست حمایت دولت از بنگاهها در قالب بخشودگی سهم بیمه کارگر و کارفرما بیشتر به نفع طبقات برخوردار و مرفه جامعه خواهد بود. آن هم درست در شرایطی که در هر دو دهک بیش از ۷۳ درصد خانوادهها لااقل یک نفر شاغل را در خانواده خود دارند. همچنین اگر حمایتهای دولت از نیروی کار رسمی برقرار شود هم بخش اعظمی از نیروی کار که در دهکهای پایین درآمدی قرار دارند، از آن بهرهای نخواهند برد. اینها همه به معنا کوچک شدن سفرههاست که حاصل کوچک شدن روزانه اقتصاد کشور است.
بیشتر بخوانید: شرکت واگنسازی تهران تعطیل شد | ترنهایی که به خوابی تلخ فرو میروند