فرگشت و زیست در انسان و تاثیر آن بر روی پوست

رنگ پوست انسان، نمایانگر توازنی فرگشت است که شکل‌گیری آن نیاز به ده‌ها هزار سال زمان داشته‌اشت. چنانچه طیف رنگی پوست انسان در نواحی در اطراف خط استوا تیره‌تر و در نواحی سردسیر و قطبی روشن‌تر است. به بیان ساده‌تر، پوست‌های تیره‌تر در مکان‌های گرم با آفتاب شدید مزیت دارند و در همین حال هم پوست‌های روشن در نواحی سرد با نور آفتاب کم مزیت بیشتری دارند.

نیازهای متفاوت بدن به اسید فولیک (ویتامین ب ۹) و ویتامین دی ممکن است دلیل این تفاوت در پوست انسان باشد. اسید فولیک بر اثر پرتوهای ماورابنفش حاصل از نور خورشید از بین می‌رود. در مقابل هنگامی که پوست در مواجهه با همین پرتوها قرار می‌گیرد، تولید ویتامین دی را افزایش می‌دهد.

از این رو بدن انسان در یک عمل «متوازن کننده»، باید از مقادیر اسید فولیک ذخیره شده در بدن محافظت کرده و ویتامین دی تولید کند.

در نتیجه انسان ناز به مقادیر متوسطی از نور خورشید دارد تا این توازن را برقرار کند. با اینکه شدت و میزان پرتوهای ماورابنفش در اثر عوامل جغرافیایی تعیین می‌شود اما میزان نفوذ آن به درجه رنگبندی بستگی دارد.

بنابر نظریه فرگشت، اجداد ما طی فرگشت این موهای ضخیم را از دست داند و صاحب رنگدانه‌ای پوست خود شدند. به تبع این نظزیه هنگامی که انسان موهای ضخیم بدن خود را از دست داد و با دو پا راهی دشت‌های گرم آفریقا شد، توانست بهتر بدن خود را خنک نگه دارد. در مقابل پوست برهنه بدن در طول سال در مواجهه با با پرتوهای ماورابنفش بیشتری قرار می‌گرفت.

از این لحاظ تصور می‌شود که در حدود ۱ تا ۲ میلیون سال قبل، پوست‌های تیره‌تر احتمالا به نحو مطلوب‌تری از ذخایر اسید فولیک بدن محافظت می‌کرده‌اند اما جمعیت‌های انسانی تنها محدود به نواحی گرمسیر باقی نماندند بلکه بعدا به نواحی شمالی و جنوبی با نور آفتاب کمتر و بیشتر مهاجرت کردند. در این زمان بود ویتامین دی مشکل آفرین شد. این ویتامین نیز مانند اسید فولیک برای تناسب فرگشتی، اهمیت زیادی دارد.

ویتامین دی در پوست بدن به صورت طبیعی نیز تولید می‌شود اما نیاز است این فرآیند با مقادیر خاصی پرتو ماورابنفش آغاز شود. جالب است بدانید هر چه قدر پوست تیره‌تر شود، نگهداری ویتامین دی سخت‌تر می‌شود. در بررسی‌های انجام گرفته روی ساکنان شهرهای سردسیر، نشان داده شده‌است که افرادی با رنگ پوست‌های روشن‌تر، در طول سال میزان ویتامین دی بالاتری دارند.

در واقع، پوست‌هایی با رنگدانه‌ی کمتر، اجازه نفوذ پرتوهای ماورابنفش کمتری را می‌دهند.
با پراکنده شدن تقریبی انسان در سرتاسر کره زمین، طیف وسیعی از رنگ‌های پوستی در زمان‌ها و جمعیت‌های مختلف تکامل یافته است.

گردآوری شده توسط: هانیه سعیدی

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره یونیسف، علی‌الخصوص فعالیت آن در ایران