اگر دچار کم کاری تیروئید هستید، لازم است بیشتر مراقب آن‌چه میخورید باشید. به‌عنوان مثال خوراکی‌هایی مانند سویا، قهوه یا چای می‌توانند در جذب تیروکسین اختلال ایجاد کنند، یا اگر کم‌کاری تیروئیدتان با کمبود ید نیز ارتباط داشته‌باشد، غذاهایِ گواترزا مانند سبزیجات صلیبی [چلیپایی]، میوه‌هایی مانند هلو و توت‌فرنگی و آجیل نیز می‌توانند مسئله‌ساز شوند.
ممکن است نیاز نباشد تمامی سبزیجات و میوه‌های موجود در لیست فوق را حذف کنید. به‌عنوان مثال مصرف کلم در صورتی‌که پخته شود، یا مصرف سایر خوراکی‌ها اگر به‌مقدار کم و فقط گاهی اوقات باشد، مشکلی ندارد. شما هم‌چنین می‌توانید برای جبران مواد مغذی‌ای که ممکن است در صورت مصرف نکردن موارد فوق از دست بدهید، با پزشک یا متخصصین تغذیه مشورت کنید. در ادامه اما به معرفی خوراکی‌هایی که برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید مضر هستند پرداخته خواهد شد.
رژیم‌غذایی نقش مهمی در مدیریت کم کاری تیروئید دارد
اگر شما به‌دلیل سابقه‌ی خانوادگی یا دلایل دیگر، دچار کم کاری تیروئید باشید یا در معرض خطر ابتلا به آن قرار داشته‌باشید، ممکن است بخواهید اطلاعات بیش‌تری در این زمینه به‌دست آورید. به‌عنوان مهم‌ترین نکته خوب است بدانید که هرچند این مشکل با دارو درمان می‌شود اما رژیم‌غذایی، نقش مهمی در کمک‌کردن به این مشکل یا بدترکردن شرایط ایفا می‌کند.
بدنِ برای تولید تیروئید به مقادیر کافی ید نیاز دارد، اما ممکن است برخی غذاها در جذب ید اختلال ایجاد کنند. بنابراین تصمیم‌گیری در مورد این‌که چه چیزهایی بخورید و چه چیزهایی را کنار بگذارید، می‌تواند کاملاً شرایط را به‌نفع شما تغییر دهد.
غذاهای گواترزا می‌توانند در جذبِ ید توسط تیروئیدِ شما و تولید هورمونِ محرکه‌ی تیروئید TSH، اختلال ایجاد کرده و منجر به بزرگ‌شدن تیروئید و بیماری گواتر شوند.
کم کاری تیروئید یا تیروئیدِ غیرفعال، می‌تواند ناشی از بیماری‌های خودایمنی نظیر تیروئیدیت هاشیموتو یا مصرف برخی داروها، جراحیِ برداشتن تیروئید و یا حتی برخی پرتودرمانی‌ها باشد. وقتی تیروئید کم‌کار می‌شود، غده‌ها نمی‌توانند تیروئید کافی برای عملکرد طبیعی بدن را تولید کنند، در نتیجه مشکلاتی نظیر افزایش وزن، احساس خستگی، خشکی پوست، احساس سرما، فراموشی و حتی احساس افسردگی بروز می‌کند.
در وهله‌ی اول باید علت کم کاری تیروئید خود و این‌که آیا کمبود دیگری نظیر کمبود ید دارید یا خیر را بررسی کنید. سپس برنامه‌ی غذایی خود را چک کنید و مطمئن شوید که مقادیر زیادی از غذاهایی که در ادامه ذکر می‌شود در آن نباشد. این غذاها شامل مواردی هستند که یا نیاز است شما به‌کلی از مصرف آن‌ها صرفنظر کنید، یا به‌صورت پخته مصرف کنید و یا از مصرف برخی دیگر تا زمانی‌که داروی‌تیروئید میخورید، اجتناب کنید.
غذاهای مضر برای کم کاری تیروئید
۱- سویا
اگر کم‌کاری تیروئید دارید، مصرف سویا و غذاهای حاوی آن می‌تواند برای شما مضر باشد زیرا این مواد در جذب تیروکسین اختلال ایجاد می‌کنند. اگر لازم بود از مصرف غذاهایی نظیر توفو، تمپه، شیرسویا، لوبیاسبز و سویای‌کامل اجتناب کنید.
- بخاطر داشته‌باشید که اگر شما دچار کمبود ید نیز باشید، مصرف سویا خطر ابتلا به کم کاری تیروئید را افزایش داده یا ممکن است سبب شود شما به دوز بالاتری از هورمون تیروئید نیاز داشته‌باشید. ایزوفلاون‌های موجود در سویا، در جذب و مصرف ید توسط بدن اختلال ایجاد کرده و کمبودِ ید را بدتر می‌کنند.
- اگر تصمیم دارید که از غذاهای حاوی سویا استفاده کنید، فاصله‌ی بین وعده‌های غذایی و داروهای خود را تا حد امکان حفظ کنید تا احتمالِ اختلال در جذب تیروکسین را کاهش دهید. به‌این‌ترتیب می‌توانید بدون این‌که نگرانِ تیروئیدتان باشید، سویا بخورید!
۲- سبزیجاتِ برگ‌دار خام [اسفناج، برگ‌خردل و کلم]
کلم، برگ‌خردل و اسفناجِ خام غذاهای گواترزایی هستند که عملکرد تیروئید و جذب ید در بدن را مختل می‌کنند. این مسئله تا حد زیادی مربوط به شکل‌ِ خام این مواد است و اگر قبل از مصرف پخته شوند، مشکلی ندارند – هرچند نیاز است در مصرف این مواد اعتدال را رعایت کرده و از مصرفِ زیاد آن‌ها خودداری کرد.
- نتایج یک تحقیق نشان داد، پختنِ سبزیجات می‌تواند سطح گلوکوزینولات‌ها را کاهش دهد. گلوکوزینولات‌ها موادی هستند که گیتروژن تولید کرده و در جذبِ ید و عملکرد تیروئید اختلال ایجاد می‌کنند. این تحقیق بر روی جوانه‌ی بروکسل که گلوکوزینولات قابل‌ملاحظه‌ای دارد، انجام شد و نتایج حاکی از آن بود که بروکسلِ پخته‌شده، تاثیر قابل‌توجهی در عملکرد تیروئید ندارد.
۳- سبزیجات صلیبی نظیر گل‌کلم، کلم‌بروکلی و کلم
هرچند این سبزیجات، مواد مغذی و سالمی هستند اما می‌توانند برای افراد مستعدِ کم کاری تیروئید مشکل‌ساز شوند. بهتر است از خوردن سبزیجاتی نظیر گل‌کلم، کلم‌بروکسل، کلم‌بروکلی و کلم به‌خصوص به‌صورت خام اجتناب کنید. تمامی این سبزیجات به عنوان مواد غذایی گواترزا شناخته شده‌اند، اما میزان این ماده در تمامی آن‌ها یکسان نیست و برخی از آن‌ها می‌توانند مشکلات بیش‌تری ایجاد کنند. به‌عنوان مثال، مصرف مقادیر زیادی کلم‌خام می‌تواند سبب ایجاد گواتر یا تشدید عملکردِ ناقص تیروئید شود.
- میزان مصرف این سبزیجات هم مسئله‌ی مهمی است. هرچند برخی از آن‌ها نظیر بروکلی و کلم‌پیچ مقادیر بسیار کمی از مواد شیمیایی گواترزا دارند، اما اگر دائماً و به‌مقدار زیاد خورده‌شوند مشکل‌ساز خواهند بود.
۴- تربچه، شلغم و شلغم‌زرد
هرچند تربچه و شلغم سبزیجات ریشه‌ای هستند و در طبقه‌بندی سبزیجات صلیبی که در بخش قبل درباره‌ی آن‌ها صحبت شد قرار نمی‌گیرند، اما این سبزیجات نیز گواترزا هستند و اگر کم کاری تیرویید دارید بهتر است از مصرف آن‌ها خودداری کنید. شلغم‌زرد که تحت عنوان شلغم سوئدی نیز شناخته می‌شود، می‌تواند مشکلات مشابهی ایجاد کند.
۵- قهوه و چای‌سبز
شاید بهتر باشد به‌جای نوشیدن یک فنجان‌قهوه، از نوشیدنی‌های ملایم‌تری مانند چای‌گیاهی یا آب‌گرم با لیمو استفاده کنید. مطالعات نشان داده‌اند که قهوه با ایجاد اختلال در جذبِ هورمون تیروئید، در عملکرد تیروئید شما مشکل ایجاد می‌کند.
حتی نوشیدن بیش‌ازحد چای‌سبز نیز می‌تواند مشکل‌ساز شود. مطالعات بر روی حیوانات نشان داده‌اند که عصاره‌های چای‌سبز با دوزهای بالا سبب کاهش قابل‌توجه سطح هورمون‌های T۳ و T۴ و افزایش سطح هورمون محرکه‌ی تیروئید TSH می‌شوند. بنابراین زیاده‌روی در مصرف چای‌سبز می‌تواند در عملکرد غدد تیروئید نوسان ایجاد کند.
- غذاهای سرشار از کلسیم و مکمل‌ها، ممکن است در جذب داروی تیروئید- لووتیروکسین اختلال ایجاد کنند. نیاز نیست که شما از مصرف این غذاها خودداری کنید، بلکه بین مصرف غذاهای حاوی کلسیم مانند شیر و ماست و داروی‌خود، حداقل ۴ ساعت فاصله در نظر بگیرید.
۶- گلوتن
اگر دچار کم کاری تیروئید هستید ممکن است بخواهید برای کاهش التهاب در بدن‌تان، از مصرف غذاهایی که به آن‌ها حساسیت دارید خودداری کنید، غلات حاوی گلوتن از این دسته هستند. تحقیقات نشان داده‌است که بیماری سلیاک، که باعث می‌شود بدن هنگام مصرف گلوتن، استرس التهابی را تجربه کند، در بین افرادی که دارای بیماری خودایمنی تیروئید هستند، بیشتر دیده می‌شود.
نان، مافین، کاپ‌کیک و سایر شیرینی‌ها حاوی گلوتن هستند و می‌توانند مشکلِ کم کاری تیروئید را بدتر کنند، به‌خصوص اگر این غذاها فرآوری‌شده نیز باشند. بهتر است به‌جای آن‌ها از غذاهای فاقد گلوتن نظیر برنج یا کینوا استفاده کنید.
در ضمن برخی از مبتلایان به کم کاری تیروئید، خصوصاً هاشیموتو، در هضم پروتئینِ شیر دچار مشکل هستند. بهتر است میزان تحمل بدن‌تان برای هضم فرآورده‌های شیری را نیز بررسی کنید. هم‌چنین از مصرف گاستروژن‌هایی نظیر ذرت و ارزن پرهیز کنید.
۷- آجیل
آجیل [از جمله گردو، بادام‌زمینی و مغزبادام] ممکن است به‌سبب خاصیت گواترزایی که دارند، برای افراد دارایِ کم کاری تیروئید مناسب نباشند. با توجه به این‌که آجیل منبع غنیِ از سلنیوم و کلسیم است، اگر با مشکل کمبود ید مواجه نیستید، به‌مقدار کم از آن مصرف کنید.
۸- هلو، گلابی و توت‌فرنگی
هرچند ممکن است میوه‌های مانند هلو، گلابی و توت‌فرنگی خیلی وسوسه‌انگیز باشند اما بهتر است به فکر تیروئیدتان باشید و میوه‌هایی که گواترزا نیستند، بخورید. میوه‌های سرشار از آنتی‌اکسیدان مانند بلوبری، گیلاس یا مرکبات را امتحان کنید.
۹- غذاهای فرآوری‌شده
از مصرف غذاهای فرآوری‌شده نظیر چیپس، کلوچه، کراکر و هات‌داگ پرهیز کنید. دلیل این امر آن است که بالا بودنِ میزان ید در بدن، از کمبودِ آن بدتر است! غذاهایِ شورِ فرآوری‌شده اغلب مواد معدنیِ زیادی دارند و اگر زیاد و مرتب مصرف شوند، سبب تجمع ید در بدن می‌شوند. اگر شما به دلیل بیماری هاشیموتو دچار کم‌کاری تیروئید هستید، سطحِ بالای ید در بدن‌تان می‌تواند سیگنال‌های را به تیروئیدتان ارسال کند تا تولید هورمون را بیشتر کرده و وضعیت‌تان بدتر شود.
برای کم کاری تیروئید چه غذاهایی بخورید؟!
تا این‌جا در مورد غذاهایی صحبت کردیم که برای بهبود وضعیت تیروئیدتان بهتر است از مصرف آن‌ها اجتناب کنید، اما غذاهایی که می‌توانید بخورید هم بسیار زیاد اند! خوراکی‌های غیرالتهابی نظیر زنجبیل، سرکه‌سیب، غذاهای غنی از سلنیوم مانند حبوبات، گوشت، مرغ و ماهی می‌تواند به وضعیت‌تان کمک کند. مصرف غذاهای حاوی ید مانند نمک‌یددار و غذاهای دریایی را در صورتی‌که، کمبودِ ید دارید، افزایش دهید.
بنابراین از مصرف غذاهایی که برای کم‌کاری تیروئیدتان مضر هستند اجتناب کرده و لیستی از غذاهای مفید برای خود تهیه کنید. کار خیلی سختی نیست! فقط نیاز به کمی تغییر در برنامه‌غذایی و سبک خریدتان دارد.
منبع: CureJoy
یک نظر