آسم از دوران کهن برای اطباء شناخته شده بوده، به‌گونه‌ای که حتی نام‌گذاری این بیماری را به بقراط – پزشک معروف یونانی – نسبت می‌دهند. بقراط این بیماری را نفس‌نفس‌زدن نام‌گذاری کرده که پس از تغییر شکل از زبان یونانی تبدیل به «آسم»، با همان معنای مورد نظر بقراط، شده است. مصریان باستان نیز این بیماری را می‌شناخته و تلاش می‌کرده‌اند تا با برخی روش‌ها نظیر خوراندن ماده‌ای به نام «کیفی» بیمار را درمان نمایند.
به هر حال، ازآن‌جا که آسم یکی از بیماری‌های زمینه‌ای ویروس کرونا است و افراد مبتلا به آن در برابر ویروس کرونا آسیب‌پذیرتر هستند، در این نوشتار مروری بر علل، علائم و درمان بیماری آسم خواهیم داشت.
علائم بیماری آسم
شایع‌ترین علائم ابتلا به آسم تنگی نفس، سرفه و خس‌خس بیش از حد نرمال هستند. این علائم به هنگام شب و در مواجهه با محرک‌های محیطی نظیر گرد و غبار تشدید می‌یابند. البته بدیهی است که داشتن این علائم لزوماً به معنی ابتلا به آسم نیست و تشخیص نهایی در صلاحیت پزشک متخصص است. نکته‌ی دیگر آن که هنوز آزمایشی که مورد توافق جهانی باشد برای تشخیص این بیماری طراحی نشده است، با این حال پزشک با تحت نظر گرفتن بیمار و پیگیری وضعیت او در نهایت خواهد توانست ابتلا یا عدم ابتلای او را به آسم را با درصد دقت بالایی تشخیص دهد.
علل ابتلا به بیماری آسم
علل و عوامل مختلفی می‌توانند زمینه‌ساز ابتلا به بیماری‌آسم باشند. به عنوان نمونه یکی از مهم‌ترین علل ابتلا به این بیماری ژنتیک است، به‌گونه‌ای که طی یک تحقیق صورت‌گرفته در سال ۲۰۰۶ مشخص شد که بیش از ۱۰۰ ژن در ابتلا به این بیماری دخیل هستند.
گذشته از عامل ژنتیک، محیط نیز تأثیر بسیاری بر ابتلای افراد به آسم دارد. قرار گرفتن افراد در معرض عواملی مانند آلودگی‌های موجود در هوا، خصوصاً آلودگی‌های ناشی از تردد بیش از اندازه‌ی اتومبیل‌ها در شهرهای کلان، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی در برخی مشاغل و حتی وجود برخی از حشرات مانند سوسک و کنه در محل زندگی می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را – خصوصاً در افراد مستعد از نظر ژنتیکی – افزایش دهند.
عواملی که خطر ابتلای افراد به آسم را بیشتر می‌کنند، محدود به موارد فوق نیستند. برای نمونه چنان‌چه مادر باردار در طول دوران بارداری دخانیات استعمال کند، احتمال این‌که فرزند او به آسم مبتلا شود بیشتر خواهد بود. زایمان به شکل سزارین نیز همین اثر را، البته نه با شدتی مشابه، به دنبال خواهد داشت.
نکته‌ی جالب توجه در این بین این است که گویا زندگی شهری و درنتیجه دور بودن بیش از اندازه‌ی انسان از باکتری‌های غیرعفونی و همچنین استفاده از شوینده‌ها باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌آسم می‌شوند. صحت این فرضیه با مشاهده‌ی ابتلای کمتر به بیماری‌آسم در روستاییان و همچنین در افرادی که در کودکی با حیوانات در تماس بوده‌اند، قوت بیشتری پیدا می‌کند.
شانس ابتلا به آسم در برخی از مشاغل همانند آرایشگران، افرادی که با رنگ‌های افشانه‌ای سر و کار دارند، پرستاران و پزشکان، کارگرانی که در کارخانه‌ها با مواد شیمیایی کار می‌کنند و … بیشتر از سایرین است و لازم است این افراد برای پیشگیری از ابتلا به آسم تمهیدات لازم را اندیشیده و بهداشت کار را به دقت رعایت نمایند.
علاوه بر موارد بالا عواملی مانند مصرف برخی از داروها، اضافه وزن، سابقه‌ی ابتلا به بعضی از بیماری‌ها و دیگر عوامل نیز در افزایش احتمال مبتلا شدن به آسم مؤثر هستند.
درمان بیماری آسم
در حقیقت هیچ درمان قطعی‌ای برای بیماری‌آسم وجود ندارد. در مورد این بیماری تنها رعایت برخی از نکات و استفاده از داروهایی خاص است که می‌تواند آن را کنترل نموده و از شدت بیماری بکاهد. برای از نکات برای درمان یا در واقع بهبود علائم آسم عبارت اند از:
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض محرک‌هایی مانند دود سیگار، هوای آلوده، آسپرین و غیره
- استفاده از دستگاه‌های تصفیه‌ی هوا
- جارو کشیدن مرتب فضای منزل به منظور از بین بردن حشرات و گرد و غبار
- شست‌وشوی مکرر روکش بالش، تشک و پتو
- کنترل وزن با کاهش مصرف غذاهای پرکالری و مضر و افزایش غذاهای کم‌کالری و مفید
- فیزیوتراپی تنفسی
- استفاده از مواد غذایی مفید برای آسم مثل موز، شلغم و زنجبیل
- اجتناب از قرار گرفتن در موقعیت‌های پرتنش و استرس‌زا
- استفاده منظم از داروهای تجویز شده توسط پزشک
یک نظر