دانه چیا از مفیدترین دانه‌های گیاهی در کل طبیعت برای سلامت بدن انسان است. یک خاصیت اگر بخواهیم برای این دانه‌های ریزِ خوش‌رنگِ خوش‌جلوه معرفی کنیم، انرژی‌زایی‌شان است. از قدیم گفته‌اند که دانه چیا بسیار انرژی‌زا است و حتی در برخی منابع نوشته‌اند که سربازهای آزتک برای آن‌که انرژی‌شان را جهت جنگیدن افزایش دهند، دانه چیا مصرف می‌کرده‌اند. اما دانه‌های چیا فقط برای انرژی نیستند و کلی خاصیت دیگر هم دارند. در ادامه‌ی این نوشتار روی مهم‌ترین خواص دانه‌های چیا متمرکز هستیم.
ارزش غذایی دانه های چیا
پیش از آن‌که به معرفی خواص دانه چیا بپردازیم، بد نیست با هم ببینیم که یک اونس از دانه‌های چیا شامل چه عناصری است:
- ۱۳۷کالری
- ۱۲.۳ گرم کربوهیدرات
- ۴.۴ گرم پروتئین
- ۸.۶ گرم چربی
- ۱۰.۶ گرم فیبر
- ۰.۶ میلی‌گرم منگنز (حدود ۳۰ درصد نیاز روزانه)
- ۲۶۵ میلی‌گرم فسفر (۲۷ درصد نیاز روزانه)
- ۱۷۷ میلی‌گرم کلسیم (۱۸ درصد نیاز روزانه)
- ۱ میلی‌گرم روی (۷ درصد نیاز روزانه)
- ۰.۱ میلی‌گرم مس (۳ درصد نیاز روزانه)
- ۴۴.۸ میلی‌گرم پتاسیم (۱ درصد نیاز روزانه)
افزون بر این، دانه های چیا حاوی اسیدهای چرب ضروری آلفالینولیک و لینولیک اسید، ویتامین‌های A، E، B و D و آنتی اکسیدان‌ها هستند.
خواص دانه‌های چیا
۱- برای پوست مفید اند
محققان دریافته‌اند که دانه‌های چیا دارای مقدار فراوانی فنول (نوعی آنتی اکسیدان) هستند که فعالیت آن‌ها می‌تواند موجب کاهش حدود ۷۰ درصد از فعالیت رادیکال‌های آزاد شود. بنابراین مصرف دانه‌های چیا می‌تواند مانع از آسیب‌های رادیکال‌های آزاد به پوست شود و از این طریق پیری زودرس پوست را به تعویق اندازند. همچنین با مصرف این دانه‌ها روند تعمیر پوست‌های آسیب‌دیده سرعت بیشتری پیدا می‌کند.
۲- برای دستگاه گوارش مفید اند
این دانه‌های ریزِ خوش‌ظاهر سرشار از فیبر اند. احتمالاً می‌دانید که فیبر عنصری ضروری برای کمک به حفظ تعادل سطح انسولین در بدن است و به همین دلیل می‌تواند برای نگه‌داشتن سطح قند خون در اندازه‌ی استاندارد مفید باشد. افزون بر این فیبرهای رژیمی موجود در این دانه‌ها برای تنظیم عملکرد روده‌ها مفید هستند. همچنین این میزان فیبر بالا در احساس سیری افرادی که دانه‌های چیا مصرف می‌کنند مؤثر است و به همین دلیل می‌توان گفت مصرف دانه های چیا می‌تواند با افزایش احساس سیری، کاهش اشتها و نتیجتاً کاهش وزن همراه باشد.
۳- برای قلب هم مفید اند
چون دانه‌های چیا در کاهش التهاب، کاهش سطح کلسترول خون و کاهش فشار خون مفید اند، می‌توانند در بهبود سلامت قلب نیز مؤثر باشند. همچنین با تأثیر مثبت بر روی استرس اکسیداتیو می‌توانند کاهش خطر ابتلا به تصلب شرایین را در پی داشته باشند.
۴- می‌توانند برای درمان دیابت مفید باشند
چون این دانه‌ها حاوی مقدار زیادی آلفا لینولیک اسید و فیبر هستند، محققان دانشگاهی در آرژانتین تصمیم گرفتند به بررسی تأثیر مثبت دانه های چیا در جلوگیری از ابتلا به برخی اختلالات متابولیکی از جمله دیس‌لپیدمی یا همان وجود چربی زیاد در خون و مقاومت در برابر انسولین، که هر دو عوامل ابتلا به دیابت هستند، بپردازند. نتایج آزمایش‌های آن‌ها جالب بود. آزمایش‌های آنان بر روی موش‌های صحرایی نشان داد که مصرف دانه‌های چیا در جلوگیری از بروز دیس‌لپیدمی و مقاومت به انسولین مفید است و به این ترتیب می‌توان با مصرف دانه های چیا به مبارزه با دیابت رفت.
۵- باعث تقویت استخوان‌ها می‌شوند
صرفاً یک اونس از دانه‌های‌چیا حاوی حدود ۱۸ درصد از نیاز روزانه به کلسیم است. می‌دانید که کلسیم عنصری ضروری برای سلامت استخوان‌ها بوده و می‌تواند موجب تقویت استحکام استخوان‌ها شود. افزون بر این، دانه‌های چیا حاوی مقدار مناسبی بور [Boron] هستند که این عنصر نیز عنصری ضروری برای حفظ سلامت استخوان‌ها است.
۶- در تقویت عضلات هم مؤثر هستند
دانه‌های چیا در زمره‌ی منابع پروتئین گیاهی قرار دارند و به همین دلیل می‌توان از آن‌ها جهت ماهیچه‌سازی و سوختن چربی‌ها استفاده کرد.
۷- به کاهش وزن کمک می‌کنند
با مصرف دانه‌های چیا هیدراته‌شدن طولانی‌تر شده و همچنین جذب مواد مغذی الکترولیت‌ها نیز افزایش می‌یابد. افزون بر این فرآیند هضم طولانی‌تر شده و به این ترتیب احساس سیری بیشتری خواهید داشت. از این رو کم‌تر به سراغ غذا رفته و کاهش وزن را تجربه خواهید کرد. علاوه بر این، دانه های چیا سرشار از روی هستند و به همین دلیل می‌توانند موجب افزایش ترشح هورمون لپتین شوند. قابل‌ذکر است که هورمون لپتین نقشی اساسی در تنظیم سطح اشتها دارد.
همچنین بخوانید: با خواص چای اولانگ آشنا شوید
