بیوگرافی استیو جابز | مدیری موفق با زندگی کاری پر کشمکش

سخن از کمپانی‌های مرتبط با تکنولوژی که می‌شود محال است نام کمپانی اپل در ذهن تداعی نگردد. افزون بر این سخن از کمپانی اپل که شود محال است نام استیو جابز به ذهن نیاید. او مدیرعامل کمپانی اپل بود، کمپانی‌ای که در سال ۱۹۷۶ تأسیس شد. این کمپانی توانست با زحمات استیو جابز و همکاران‌اش به سرعت رشد کند و در حال حاضر نیز از جمله موفق‌ترین کمپانی‌های جهان به شمار می‌رود. اما در این نوشتار تمرکز ما نه بر روی کمپانی اپل بلکه بر روی استیو جابز است. با ما باشید تا نگاهی به برخی از نکات برجسته در بیوگرافی استیو جابز داشته باشیم.

اوایل زندگی

استیو پل جابز در فوریه‌ی سال ۱۹۵۵ در سان‌فرانسیسکو متولد شد. پدر و مادر واقعی او جان جندلی و جوئن شیبل نام داشتند که در زمان تولد استیو هنوز ازدواج نکرده بودند. آن‌ها نمی‌توانستند وظیفه‌ی نگهداری از جابز را بر عهده بگیرند و به همین سبب او را برای سرپرستی واگذار کردند. استیو در نهایت توسط پل و کلارا جابز به فرزندی پذیرفته شد. این دو، زوجی از طبقه‌ی متوسط رو به پایین بودند و بعدها دختری را نیز به فرزندی پذیرفتند و به این ترتیب استیو جابز با یک خواهر، با نام پتی، بزرگ شد.

استیو در نزدیکی محلی رشد کرد که در آن مهندسین الکترونیک آخر هفته‌ها در گاراژهای خود به کار مشغول بودند. این امر زمینه‌ای را فراهم ساخت تا استیو روز به روز به کارهای الکترونیکی علاقه‌مندتر گردد. زمانی که استیو ۱۳ ساله بود با یکی از مهم‌ترین اشخاص زندگی خود، یعنی استیو وزنیاک، که در آن زمان ۱۸ ساله بود، آشنا شد. استیو جابز با همکاری همین وزنیاک بود که توانست اپل را تأسیس کند.

استیو پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان در سال ۱۹۷۲ به خانواده‌ی خود گفت که قصد تحصیل در کالج رید را دارد. شهریه‌ی این کالج بسیار زیاد بود اما از آن‌جا که پل و کلارا به پدر و مادر بیولوژیکی استیو قول داده بودند که او از تحصیلات دانشگاهی بهره‌مند خواهد شد، با این تصمیم او موافقت کردند. استیو تنها یک نیم‌سال در کالج رید تحصیل کرد و پس از آن آن‌جا را ترک گفت چرا که او بیشتر به فلسفه‌ی مشرق‌زمین و رژیم غذایی میوه‌خواری علاقه‌مند شده بود تا به کلاس‌های کالج رید.

چند ماه بعد استیو به کالیفرنیا بازگشت و در آن‌جا به دنبال کار گشت. او سرانجام در یک آتاری تولیدکننده‌ی بازی‌های ویدئویی استخدام شد و از دستمزد خود برای سفر با یکی از همکلاسی‌های خود به هند استفاده کرد تا به دنبال «روشنگری معنوی» برود. زمانی که استیو از هند بازگشت اندکی ناامید بود و به همین سبب تلاش کرد به فعالیت‌های جدید دوست خود وزنیاک ملحق شود.

در سال ۱۹۷۵ استیو به یک گروه شناخته‌شده با نام باشگاه کامپیوتر Homebrew پیوست. ووزنیاک دوست استیو در این گروه سعی بر آن داشت که کامپیوتر کوچکی بسازد چرا که خود به چنین دستگاهی نیاز داشت. در همان زمان بود که استیو جابز مسحور بازاریابی کامپیوتر شد و دریافت که دستگاه ابداعی دوست‌اش می‌تواند با نرم‌افزارهای سرگرم‌کننده فروش بیشتری داشته باشد. به این ترتیب او به همراه استیو وزنیاک کمپانی خود را در اولین روز اوریل ۱۹۷۶ تشکیل دادند و نام‌اش را کمپانی کامپیوتر اپل (Apple Computer Company) نهادند.

تأسیس اپل

بلافاصله پس از تأسیس شرکت، این دو، با ایده‌ی فروش آن به کاربران شخصی، اقدام به بازطراحی کامپیوتر خود با نام اپل اول کردند. مدتی بعد در سال ۱۹۷۷، اپل دوم روانه‌ی بازار شد و در سال اول به فروش قابل توجه ۲.۷ میلیون دلار دست یافت.

اپل دوم بسیار قدرت‌مندتر از اپل اول بود و می‌توانست از رنگ‌های گرافیکی پشتیبانی کند. پس از این موفقیت جابز و وزنیاک به دنبال یک سرمایه‌گذار گشتند. در نهایت استیو در ژانویه‌ی سال ۱۹۷۷ توانست مایک مارکولا، مدیر اسبق اینتل، را متقاعد به سرمایه‌گذاری ۲۵۰.۰۰۰ دلاری در اپل کند. ماروکولا به انقلابی در زمینه‌ی کامپیوترهای شخصی باور بسیار داشت. اپل دوم توانست بسیاری از رقبا را شکست داده و بنیان‌گذاران آن را به ثروت بسیاری برساند، به‌گونه‌ای که ثروت خالص استیو جابز در ۲۵ سالگی به بیش از ۲۰۰ میلیون دلار رسید.

مکینتاش و NeXT

اپل در سال ۱۹۸۴ یک مدل انقلابی جدید معرفی کرد: مکینتاش! در صفحه‌نمایش این سیستم تصاویر کوچکی که با نام آیکون شناخته می‌شدند وجود داشت. کاربر برای کار با این رایانه به واسطه‌ی یک دیوایس با نام ماوس بر روی آیکون‌ها کلیک می‌کرد و به این ترتیب چنین فرآیندی موجب شد که کار با مکینتاش بسیار آسان باشد. مکینتاش نتوانست فروش خوبی برای کسب و کارها داشته باشد، چرا که امکانات دیگر رایانه‌های شخصی را نداشت. شکست مکینتاش نشان از زوال اولیه‌ی استیو جابز در اپل داشت، اگر چه او مقام خود به مثابه‌ی رییس هیئت مدیره‌ی اپل را حفظ کرد.

پس از آن جابز اقدام به استخدام برخی از کارمندهای پیشین خود جهت تأسیس یک کمپانی کامپیوتری جدید با نام NeXT کرد. این‌گونه بود که در سال ۱۹۸۸ کامپیوتر NeXT در سان‌فرانسیسکو در طی یک مراسم با شکوه با هدف بازار آموزشی معرفی شد. این محصول، محصولی بود بسیار کاربرپسند و از سرعت پردازش بالا، نمایشگرهای گرافیکی عالی و صدایی فوق‌العاده برخوردار بود. البته با وجود استقبال گرمی که از این محصول شد، آن‌چنان به موفقیت دست نیافت زیرا اولاً خیلی گران بود، ثانیاً از صفحه نمایش سیاه و سفید برخوردار بود، ثالثاً قادر به ارتباط با سایر کامپیوترها نبود و دست آخر آن که نمی‌توانست نرم‌افزارهای رایج را اجرا کند.

Pixar

در سال ۱۹۸۶، استیو جابز یک کمپانی کوچک با نام پیکسار (Pixar) را از جرج لوکاسِ فیلم‌ساز خرید. این شرکت اختصاصاً به انیمیشن‌های کامپیوتری می‌پرداخت. انیمیشن‌های موفقیت‌آمیزی که این کمپانی تولید کرد سبب شد تا والت دیزنی تصمیم به خرید آن بگیرد و بدین ترتیب استیو جابز تبدیل به یکی از سهام‌داران عمده‌ی والت‌دیزنی شد.

بازگشت به اپل

در سال ۱۹۹۶ اپل نرم‌افزار NeXT را به قیمتی در حدود ۴۰۰ میلیون دلار خرید و جابز باری دیگر، این بار به صورت نیمه‌وقت، به اپل بازگشت.

در شش سالِ پس از آن اپل چند محصول جدید و همچنین چند استراتژی جدیدِ بازاریابی معرفی کرد. در نوامبر سال ۱۹۹۷، جابز اعلام کرد که اپل قصد فروش مستقیم محصولات خود به کاربران را دارد. این‌گونه بود که اپل گامی بزرگ به سوی موفقیت برداشت و در طی یک هفته به سومین سایت بزرگ تجارت الکترونیک تبدیل شد. گفتنی است که جابز در سپتامبر ۱۹۹۷ مدیرعامل موقت اپل بود.

یک سال بعد جابز اعلام داشت که کمپانی اپل قصد انتشار iMac را دارد، سیستمی که با وجود قیمت مقرون‌به‌صرفه‌اش از پردازش قدرتمندی برخوردار بود. iBook، یک سال بعد، در سال ۱۹۹۹، معرفی شد. این سیستم شامل Airport اپل، یعنی نسخه‌ی کامپیوتری تلفن بی‌سیم، بود که به کاربران امکان وب‌گردی بدون نیاز به سیم را می‌‌داد.

در ژانویه‌ی سال ۲۰۰۰، جابز استراتژی جدید اپل در زمینه‌ی اینترنت را معرفی کرد. این استراتژی شامل برخی از اپلیکیشن‌های مبتنی بر اینترنت در مکینتاش بود. در همین زمان بود که استیو جابز اعلام داشت که مدیرعامل دائمی کمپانی اپل است. یک سال بعد اپل از آی‌پاد رونمایی کرد، آی‌فون و آی‌پد نیز به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۰ رونمایی شدند.

ذکر این نکته لازم است که اپل افزون بر موفقیت‌های پیشین خود، با فروش بیش از ۱۱۰ میلیون آی‌پاد و دانلود سه میلیارد آهنگ از فروشگاه آنلاین iTunes، موفق به انقلاب در موسیقی دیجیتال نیز شده است. البته که استیو جابز علاقه‌ی بسیاری به موسیقی داشت.

سال‌های پایانی زندگی استیو جابز

در سال ۲۰۰۳ سرطان لوزالمعده‌ی جابز تشخیص داده شد. او ابتدا زیر عمل جراحی نرفت اما دست آخر در سال ۲۰۰۴ عمل جراحی موفقی را از سر گذراند. در سال‌های پس از آن جابز چیز خاصی در مورد سلامتی‌اش فاش نساخت، اما در سال ۲۰۰۹ سلامت‌اش به شدت تحلیل رفت و به همین دلیل جابز در ژانویه‌ی همان سال اعلام کرد که شش ماه غایب خواهد بود. در آوریل همان سال بود که او عمل پیوند کبد را تجربه کرد.

اما یک سال و نیم پس از این عمل جابز مجبور به غیبت دیگری شد، غیبتی برای یک فرآیند درمانی دیگر. در ۲۴ آگوست سال ۲۰۱۱ جابز از مدیرعاملی اپل استعفا داد، هر چند که تا چند ماه بعد، یعنی تا ۴ اکتبر همان سال، یک روز قبل از مرگ، به کار خود ادامه داد. سرانجام در ۵ اکتبر به سبب سرطان پانکراس، عمر استیو جابز به انتها رسید و بدرود حیات گفت. او در زمان مرگ، ۵۶ سال داشت.

میراث جابز

پس از مرگ جابز، حمایت‌های مردمی بسیاری از او شد. یک فیلم و چندین و چند کتاب در ارتباط با زندگی وی منتشر شدند. با وجود آن که هیچ یک از این آثار قادر به نشان دادن جابز به مثابه‌ی یک مرد کامل نبودند، همگی بر سر یک چیز پافشاری می‌کردند: جابز نابغه‌ای بود که خیلی زود پر کشید.

نکاتی جالب از زندگی استیو جابز

• هدف جابز و ووزنیاک از ساخت جعبه‌های دیجیتال آبی پیش از تأسیس اپل هک کردن سیستم‌های تلفن بود!
• تنها محصول حیوانی‌ای که در رژیم غذایی استیو جابز وجود داشت ماهی بود.
• استیو جابز به صراحت به مصرف ال‌اس‌دی اعتراف نموده و آن را عاملی برای متفاوت اندیشیدن و پیشرفت خود ‌دانسته‌است.
• جابز نام شرکت خود را اپل گذاشت چرا که در دفترچه‌ی تلفن این نام پیش از نام آتاری، یعنی شرکتی که جابز پیش‌تر در آن کار می‌کرد، قرار داشت. البته برخی دیگر بر این باور هستند که علت نام‌گذاری اپل این است که جابز به رژیم غذایی میوه‌خواری علاقه‌ی بسیار داشته است.
• استیو جابز نخستین فرزند خود را که توسط دوست‌دخترش متولد شده بود، انکار کرد و خود را نابارور نامید، اما بعدها او را به‌عنوان فرزند خود پذیرفت.
• استیو جابز خودروی خود را همیشه در منطقه‌ی پارک معلولین پارک می‌کرده است.
• او همچنین به عدم رعایت بهداشت شخصی معروف بوده است.

بیشتر بخوانید: بیوگرافی بیل گیتس