آلفرد هیچکاک باوجودی‌که هیچ‌زمان جایزه‌ی اسکار دریافت نکرد، در نزد مخاطبان و کارشناسان سینما همواره به‌عنوان یکی از بهترین کارگردان‌های تاریخ شناخته شده‌است. برخی از فیلم‌هایی که او ساخته، درعین‌آن‌که بیش از ۶ دهه از ساخت‌شان می‌گذرد، هنوز هم در نزد اهالی سینما به‌عنوان فیلم‌هایی با ارزش شناخته می‌شوند. در این نوشتار برای کسانی که با سینمای هیچکاک آشنا نیستند، به معرفی ۱۵ تا از بهترین فیلم‌های هیچکاک می‌پردازم. معیار «بهترین‌بودن» این فیلم‌ها، نمره‌ای‌ست که از کاربرانِ سایت IMDB دریافت کرده‌اند.
بهترین فیلم‌های هیچکاک
آلفرد هیچکاک در آخرین سال قرن نوزدهم به دنیا آمد و در سال ۱۹۸۰ از دنیا رفت. او در طول عمر ۸۰ ساله‌اش حدود ۵۰ فیلم ساخت، که البته چندی از این ۵۰ فیلم به‌صورت صامت هستند. عمده‌ی فیلم‌های هیچکاک از نوع فیلم‌های جنایی یا به‌عبارت بهتر دلهره‌آور اند، اما در فیلم‌های‌اش فیلم‌هایی از جنس‌های دیگر هم دیده می‌شوند. هیچکاک نویسندگی هم کرده‌است، اما آخرین فیلمی که نویسندگیِ آن را خود او بر عهده داشته مربوط به ۱۹۳۲ است و جالب آن‌که هیچ‌یک از فیلم‌هایی که در ادامه‌ی این نوشتار می‌آیند، نویسنده‌شان هیچکاک نبوده‌است. ۱۵ تا از بهترین فیلم‌های هیچکاک بر اساس نمرات IMDB به قرارِ زیر هستند:
۱۵- قایق نجات [۷.۶]
قایق نجات [Lifeboat] یکی از بهترین فیلم‌های هیچکاک و مربوط به سال ۱۹۴۴ است. فیلم روایت‌گر ساکنین یک کشتی مسافربری است که توسط اژدری آلمانی در طی جنگ جهانی دوم غرق می‌شود، اما برخی از ساکنین این کشتی درصدد هستند که خود را به یک قایق نجات برسانند. این فیلم در طی جنگ جهانی دوم ساخته شد!
تلولا بنک‌هد، هنری هال، ویلیام بندیکس و هدر آنجل از مشهورترین بازیگران فیلم قایق نجات هستند. فیلم در مراسم جایزه‌ی اسکار ۱۹۴۴ نامزد دریافت سه جایزه‌ی بهترین فیلمبرداری، بهترین کارگردانی و بهترین داستان غیراقتباسی شد که البته هیچ‌یک را برنده نشد.
۱۴- فیلم ۳۹ پله [۷.۶]
۳۹ پله [The 39 Steps] نیز یکی از بهترین فیلم‌های هیچکاک از نظر IMDB است. این فیلم در ژانر جاسوسی‌ست و پیرامون مردی‌ست که در لندن می‌خواهد به یک وکیل ضدجاسوسی برای مقابله با یک حلقه‌ی جاسوسی کمک کند. در این بین، وکیل ضدجاسوسی به قتل می‌رسد و بار مبارزه و مقابله بر دوش خود مرد می‌افتد.
فردیش رابرت دونات، پگی اشکرافت و جان لوری از جمله بازیگران فیلم هستند. گفتنی است که این فیلم در سال ۱۹۳۵ اکران شده و فیلمنامهی آن را چارلز بنت، آلما لوسی رویل (همسر هیچکاک)، جان هی بیت و جان باکن نگاشته‌اند.
۱۳- طلسم‌شده [۷.۶]
طلسم‌شده [Spellbound] یکی دیگر از بهترین فیلم‌های آلفرد هیچکاک است. این فیلم در سال ۱۹۴۵ ساخته شده و با سخنی مشهور از شکسپیر آغاز می‌کردد. ماجرای آن پیرامون یک دکتر جعلی با نام آنتونی ادواردز است که در یک مرکز روانپزشکی مشغول به کار می‌شود. مدتی بعد درمی‌یابند که او دکتر نیست بلکه حتی یک بیمار است. گفته می‌شود فیلم‌نامه‌نویسان فیلم از افکار سالوادور دالی استفاده کرده‌اند.
اینگرید برگمن و گری گوری‌پک از جمله بازیگران این فیلم هستند. آنگوس مک‌فیل و بن هکت سناریوی فیلم را نوشته‌اند.
۱۲- پرندگان [۷.۷]
پرندگان [The Birds] در سال ۱۹۶۳ اکران شد و یکی دیگر از بهترین فیلم‌های هیچکاک بر طبق نمرات IMDB است. فیلم روایت‌گر حمله‌ی تعداد زیادی پرنده به شهر و مقاومت اهالی شهر در برابر آن‌هاست. باوجودی‌که ممکن است در ظاهر داستان فیلم کلیشه‌ای به نظر برسد، باید به این نکته توجه داشت که در آن زمان فیلم‌هایی با این مضمون بسیار کم ساخته شده بودند. گفتنی است که داستان این فیلم از رمان پرندگان نوشته‌ی دافنه دو موریه برگرفته شده‌است. سناریوی آن را ایوان هانتر نوشته‌است.
۱۱- سایه‌ی یک شک [۷.۸]
Shadow of a Doubt یا سایه‌ی یک شک یکی دیگر از بهترین فیلم‌های هیچکاک است که در دهه‌ی ۴۰ ساخته شده‌اند. خود هیچکاک علاقه‌ی زیادی به این فیلم داشت. چارلی اوکلی از شهرستان به جمع خانواده می‌پیوندد، آن هم بعد از سال‌ها. همه از او استقبال می‌کنند، اما در واقع او از جرم قتل چندین بیوه فراری است. خواهرزاده‌اش به ماجرا پی میبرد. باوجودی‌که مدتی بعد پرونده‌ی قتل‌ها بسته می‌شود، خواهرزاده‌اش به او می‌گوید که از ماجرا با خبر است. این‌گونه می‌شود که چارلی اوکلی درصدد قتل خواهرزاده برمی‌آید. ترزا رایت، جوزف کات و مکدانلد کری از جمله بازیگران مشهور فیلم هستند. سناریوی فیلم کار همسر آلفرد هیچکاک و تورنتو وایلدر است.
۱۰- خانم ناپدید می‌شود [۷.۸]
The Lady Vanishes را بسیاری بهترین فیلم هیچکاک در دهه‌ی ۳۰ می‌دانند. این فیلم در سال ۱۹۳۸ اکران شد و بسیار مورد استقبال قرار گرفت. داستان فیلم زنی جوان و انگلیسی را نشان می‌دهد که از سفر اروپایی‌اش در حال بازگشت است. در قطار با پیرزنی آشنا می‌شود، پیرزنی که قصه‌ی ناپدیدشدن‌اش بدنه‌ی فیلم را تشکیل می‌دهد، اما در پس پشت ماجرا چیزهایی دیگر پنهان است.
در نگارش فیلمنامهی این فیلم نیز همسر هیچکاک یعنی الما لوسی رویل نقش داشت.
۹- بدنام [۷.۹]
بدنام یا Notorious از شناخته‌شده‌ترین فیلم‌های هیچکاک است. کری گرانت و اینگرید برگمن دو تن از مشهورترین بازیگران نیمه‌ی نخستِ قرن بیستم در این فیلم نقش‌آفرینی کرده‌اند. فیلم – ساخته‌ی ۱۹۴۶ – روایت‌گر دلباختن دختر یک جاسوس نازی به یک مأمور مخفی آمریکایی‌ست. این دو با هم رابطه برقرار می‌کند، اما مأمور مخفی با بازی کری گرانت از دختر درخواست می‌کند که در تیم نازی‌ها نقش نفوذی را ایفا کند.
فیلمنامهی فیلم را «بن هکت» نوشته‌است.
۸- بیگانه‌ها در قطار [۸.۰]
غریبه‌ها در قطار یا بیگانه‌ها در قطار [Strangers on a Train] فیلمی جنایی‌ست که در سال ۱۹۵۱ بر اساس رمانی از پاتریشا های‌اسمیث ساخته شده‌است. دو غریبه در قطار یکدیگر را ملاقات می‌کنند، ولی از پسِ ملاقات آن‌ها اتفاق‌هایی جنجالی و جذاب رخ می‌دهند.
فیلم‌نامه را ریموند چندلر، ویتفیلد کوک و زنزی اورموند با همکاری هم نوشتند. روت رومن و رابرت واکر از بازیگران مشهور این فیلم هستند.
۷- طناب [۸.۰]
طناب [Rope] یکی دیگر از بهترین فیلم‌های هیچکاک است. این فیلم در دهه‌ی ۴۰ ساخته شده و جمیز استوارت – یکی از بهترین بازیگران مرد تاریخ سینما – همچون چند فیلم دیگر از هیچکاک در آن نقش‌آفرینی کرده‌است. طناب را بسیار پسندیده‌اند. این فیلم هم در نزد منتقدان و هم در نزد مخاطبین سینما از فیلم‌های محبوب هیچکاک است.
فیلم تقریباً پیچیده است و نسبت به اکثر فیلم‌هایی که هیچکاک ساخته ژرفای بیشتری دارد. ابتدای فیلم، دو جوان که به نظریه‌ی انسانِ برتر و نبردبانی‌بودن جامعه معتقد اند، در راستای همین نظریه‌شان یکی از همکلاسی‌های‌شان را با طناب خفه می‌کنند. این البته آغاز ماجراست.
این فیلم نخستین فیلم رنگی هیچکاک است و درحال‌حاضر با کیفیتی بسیار عالی برای تماشا در دسترس است.
۶- ربه‌کا [۸.۱]
ربه‌کا [Rebecca] از مشهورترین فیلم‌های هیچکاک است، از آن‌هاست که در طی دهه‌های گذشته نسل‌های متعددی آن‌ها را دیده‌اند. لارنس اولیویه و جون فونتین دو تن از بازیگران فیلم هستند. در آن زمان این دو بازیگر از سوپراستارهای هالیوود به شمار می‌رفتند. این فیلم نیز از روی رمانی از دافنه دوموریه ساخته شده و جایزه‌ی اسکار بهترین فیلم را دریافت کرده‌است.
لارنس اولیویه در این فیلم با زنی جوان ازدواج می‌کند. اولیویه همسر نخست‌اش را – یعنی ربکا را – تازه از دست داده و با آوردن همسر جدیدش به خانه، ماجراهای جدیدی رقم می‌خورد. خدمتکاران خانه با همسر جدید لارنس اولیویه به‌سردی برخورد می‌کنند، چراکه هنوز در شوک مرگ مشکوک ربه‌کا هستند و همچنین دل در گرو ربه‌کا دارند.
گفتنی است که فیلم محصول سال ۱۹۴۰ است.
۵- ام را به نشانه‌ی مرگ بگیر [۸.۲]
همچون اغلب فیلم‌های هیچکاک این فیلم نیز جنایی است. زنِ مردی ثروتمند که تنیس‌باز است در غیاب همسرش با یک نویسنده رابطه برقرار کرده‌است. مدتی بعد همسرش تصمیم می‌گیرد برای آن‌که بتواند بیشتر به همسرش برسد دست از کارش بشوید و در این بین همسرش نیز تصمیم می‌گیرد که رابطه‌اش را با نویسنده قطع کند. در این بین اما همسرِ زنِ خیانت‌کار تصمیم به قتل او می‌گیرد، ولی کارها برای قتل همسرش به‌خوبی پیش نمی‌روند.
ری میلند و گریس کلی از بازیگران مشهور این فیلم هستند. Dial M For Murder یا با ام برای قتل تماس بگیر ساخته‌ی ۱۹۵۴ است.
۴- شمال از شمال غربی [۸.۳]
شمال از شمال غربی [اNorth by Northwest] از مشهورترین و بهترین فیلم‌های هیچکاک است و سال ۱۹۵۹ یک سال قبل از بهترین فیلم هیچکاک از نظرگاه IMDB ساخته شده‌است.
فیلم شمال از شمال غربی بارها مورد بحث قرار گرفته و حتی روی نام آن بحث‌های زیادی شده‌است. البته خود هیچکاک نیز وارد ماجرا شده و اعلام کرده که چرا از این عنوان استفاده کرده‌است. فیلم بسیار جذاب است و روایتِ غرقشدن کری گرانت در یک ماجرای جاسوسی را نشان می‌دهد.
۳- سرگیجه [۸.۳]
یک سال پیش از ساخت فیلم شمال از شمال غربی، هیچکاک فیلمی ساخت و منتشر کرد که نسبت به شمال از شمال غربی بازخوردهای بهتری داشت و شهرت بیشتری کسب کرد: سرگیجه.
سرگیجه [Vertigo] فیلمی‌ست اقتباسی از رمانی از بوالو-نارسژاک نویسنده‌ی فرانسوی. فیلم پلیسی را نشان می‌دهد که در جریان یک تعقیب و گریز به سبب آن‌که مشکل سرگیجه دارد، ناتوان از درست‌انجام‌دادن مأموریت‌اش است. پس از این ماجرا است که بازنشسته می‌شود، اما مدتی بعد یکی از رفقای قدیمی‌اش از او می‌خواهد که برای مدتی مواظب همسرش باشد، چراکه به‌تازگی رفتارهایی عجیب از همسرش سرزده‌است. اما این ماجرا آغاز یک ماجرای جدید برای پلیسِ دچار سرگیجه است. نقش این پلیس را جیمز استوارت بازی کرده‌است.
۲- پنجره پشتی [۸.۴]
پنجره پشتی [Rear Window] دومین فیلم از فهرست ما در مورد بهترین فیلم‌های هیچکاک بر طبق نمرات IMDB است. جیمز استوارت عکاسی‌ست که به‌سبب شکستگی پای‌اش خانه‌نشین می‌گردد، اما در دوران خانه‌نشینی‌اش از پنجره‌ی خانه‌اش مشغول نظارت کارهای همسایگان می‌شود – تا آن‌که روزی شاهد یک قتل می‌شود.
جیمز استوارت و گریس کلی از مشهورترین بازیگران فیلم هستند. فیلم در سال ۱۹۵۴ اکران شده و فیلمنامه‌اش را کرنل وولریچ و جان مایکل هیز نوشته‌اند.
۱- روانی [۸.۵]
روانی [Psycho] محصول سال ۱۹۶۰ و بر طبق نمراتی که در IMDB به فیلم‌های هیچکاک داده‌اند، بهترین فیلم آلفرد هیچکاک محسوب می‌شود. روانی قصه‌ی زنی‌ست که پول‌های کارفرمای‌اش را می‌دزدد و در بیرون شهر به هتلی می‌رود. هتل خلوت است و جز او کسی در آن نیست. مدیر هتل می‌گوید که او یعنی مدیر هتل و مادرش – که از لحاظ روانی بیمار است – در خانه‌ای در همان نزدیکی زندگی می‌کنند. شب وقتی زنِ دزد که البته از کارش هم گویا پشیمان شده به حمام می‌رود، توسط مادر مدیر هتل به قتل می‌رسد. این قتل نقطه‌ی عطف فیلم است و ماجرای فیلم را برای بیننده به‌شدت جذاب می‌کند.
نقش نورمن بیتس همان مدیر هتل را آنتونی پرکینز ایفا می‌کند. نقش‌آفرینی او در این فیلم موجب شده که شخصیت نورمن بیتس در تاریخ سینما ماندگار بماند. گفته می‌شود سکانسی که زن در حمام به قتل می‌رسد را آلفرد هیچکاک ۵۰ بار کات داده‌است. همچنین می‌گویند در این سکانس از ۷۷ دوربین برای فیلمبرداری استفاده شده‌است.
جالب آن‌که روانی ۲ و روانی ۳ به‌عنوان قسمت‌های ادامه‌ی این فیلم ساخته شده‌اند و در هردوی آن‌ها خود آنتونی پرکینز بازی کرده‌است. البته کارگردان این دو فیلم هیچکاک نیست.
همچنین بخوانید: بهترین فیلم‌های بونگ‌جون‌هو
