کامپیوترها کارهای شگفت‌انگیزی انجام می‌دهند و هر روز ما را با چیزهای جدیدی سورپرایز می‌کنند. از کامپیوترهای ساده با قابلیت‌های محدود گرفته تا سوپرکامپیوترهای بسیار پیچیده که زیرساخت‌هایی را فراهم می‌کنند که زندگی مدرن و وابسته به تکنولوژی امروز را ممکن می‌سازد.
اما هیچ کامپیوتری نمی‌تواند به تنهایی این کارها را انجام دهد. حتی وقتی راجع به هوش مصنوعی هم حرف می‌زنیم به این معنا نیست که ماشین‌ها و کامپیوترها کاملاً بدون نیاز به انسان کارهای خود را انجام می‌دهند. همیشه باید یک برنامه‌نویس کامپیوتر با زبان مخصوص کامپیوتر به آن‌ها بگوید که چه کاری باید انجام دهند. منظور از برنامه‌نویسی کامپیوتر دقیقاً همین است!
آیا می‌دانید برنامه‌نویسی کامپیوتر چیست و برنامه نویس کامپیوتر دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟ در این مقاله به جواب این سؤال می‌رسید و در آخر خواهید دید که برای تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس کامپیوتر از کجا باید شروع کنید.
شغل پرطرفدار این روزها، برنامه‌نویسی کامپیوتر، دقیقاً به چه معنا است؟
برنامه‌نویسی کامپیوتر برعکس چیزی که اکثر مردم فکر می‌کنند شغل خشک و کسل‌کننده‌ای نیست.
برنامه‌نویسی کامپیوتر، فرآیندی است که متخصصان یا همان برنامه‌نویس کامپیوتر از آن برای نوشتن کدهایی استفاده می‌کند که نحوهٔ عملکرد یک کامپیوتر، اپلیکیشن و یا نرم‌افزار را مشخص کند. اما این تمام ماجرا نیست، برنامه‌نویس کامپیوتر باید تمام خلاقیت و هنر خود را در هنگام کدنویسی به خرج دهد تا بتواند به ساده‌ترین راه بالاترین بازدهی را دریافت کند؛ و خب این قسمت جذاب و خوب برنامه‌نویسی کامپیوتر است!
هر چه شما به عنوان یک برنامه‌نویس کامپیوتر بتوانید دستورالعمل‌های مورد نیاز برای انجام یک عمل در کامپیوتر را با هنر و خلاقیت‌تان ساده‌تر کنید کار خفن‌تری انجام داده‌اید و به برنامه‌نویس کامپیوتر بهتری تبدیل شده‌اید. این هنر و خلاقیت است که یک برنامه‌نویس را از کدنویس جدا می‌کند.
اگر دوست دارین بیشتر دربارهٔ تفاوت کدنویسی و برنامه‌نویسی بدانید به مقاله کدنویسی چیست سر بزنید.
برنامه‌نویس کامپیوتر کیست؟
بعد از تعریفی که از برنامه‌نویسی کامپیوتر داشتیم قطعاً متوجه شدیم که برنامه‌نویس چه کاری انجام می‌دهد. به زبان ساده می‌توان گفت:
برنامه‌نویس کامپیوتر کسی است که دستورالعمل‌های مشخصی را به وسیلهٔ کدها و به کمک زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی برای کامپیوتر تعریف می‌کند تا یک عملکرد خاص را انجام دهد.
کاربرد برنامه‌نویسی کامپیوتری چیست؟
هر برنامه و اپلیکیشنی که در یک کامپیوتر اجرا می‌شود توسط یک برنامه‌نویس کامپیوتر طراحی و ساخته‌شده است، از نرم‌افزارهای ویرایش عکس گرفته تا مرورگرهای وب و… اما این شاید تنها بخش کوچکی از کاربرد برنامه‌نویسی در دنیا باشد.
تقریباً در هر چیزی که به نوعی به تکنولوژی ربط داشته باشد، برنامه‌نویسی کاربرد دارد. دقیقاً به همین دلیل است که می‌گوییم یک برنامه‌نویس کامپیوتر می‌تواند شغل‌های بسیار متنوعی داشته باشد. می‌تواند هر صنعتی را، از کشاورزی گرفته تا پزشکی، انتخاب کند و یا بسته به زبان برنامه‌نویسی‌ای که یاد می‌گیرد مثلاً در حوزهٔ هوش مصنوعی، آنالیز دیتا و یا برنامه‌نویسی وب مشغول به کار شود.
در واقع هر یک از زبان‌های برنامه‌نویسی کاربردهای مخصوص به خود را دارند، البته گاهی این کاربردها با یکدیگر همپوشانی هم دارند.
مثلاً شما اگر در یک بوت کمپ پایتون شرکت کنید و به برنامه‌نویسی پایتون و کار با فریم ورک‌های آن مسلط شوید، می‌توانید به عنوان یک برنامه‌نویس کامپیوتر در زمینه‌های متنوعی مثل یادگیری ماشین (Machine Learning)، ساخت اپلیکیشن موبایل و داده کاوی یا بیگ دیتا (Big Data) مشغول به کار شوید. یا اگر به یادگیری و آموزش جاوا علاوه دارید می‌توانید در حوزه‌هایی مانند برنامه‌نویسی وب و رباتیک شروع به کار کنید.
یک برنامه‌نویس کامپیوتر، روز کاری خود را چگونه می‌گذراند؟
کاری که یک برنامه‌نویس کامپیوتر انجام می‌دهد به کدنویسی خلاصه نمی‌شود. آن‌ها به صورت پیوسته باید در حال آپدیت کدهای خود باشند، همان‌طور که گفتیم باید در برنامه‌نویسی خلاقیت به خرج دهند، به دنبال راه حل برای رفع باگ‌ها باشند و عملکردهای کدهای خود را تست کنند.
برنامه‌نویس کامپیوتر در این راه از زبان‌های مختلف برنامه‌نویسی استفاده می‌کند. هر کدام از زبان‌ها ویژگی‌ها و توانایی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند که آن‌ها را برای انجام کارهای مشخصی مناسب می‌سازد. برنامه‌نویس کامپیوتر با توجه به کاری که می‌خواهد انجام دهد باید یک یا چند زبان برنامه‌نویسی را انتخاب کند و از آن برای اهدافش کمک بگیرد.
یکی از مزایای برنامه‌نویسی کامپیوتر آن است که تنوع شغلی بالایی دارد و شما به عنوان یک برنامه‌نویس کامپیوتر حق انتخاب زیادی دارید. می‌توانید برنامه‌نویس وب شوید یا برنامه‌نویس موبایل و اپلیکیشن طراحی کنید، یا وارد حوزهٔ جذاب هوش مصنوعی و ماشین لرنینگ و… شوید. البته فراموش نکنید که هر کدام از این موارد نیاز به مهارت‌های مخصوص به خود دارد و باید زبان‌های برنامه‌نویسی مخصوص به آن‌ها را یاد بگیرید.
در نهایت می‌توانیم بگوییم بعضی از کارهای رایجی که یک برنامه‌نویس کامپیوتر در طول روز با آن‌ها درگیر است عبارتند از:
- تست عملکرد نرم‌افزار
- رفع مشکلات و باگ‌های نرم‌افزاری کامپیوتر
- اصلاح برنامه‌های نرم‌افزاری برای بهبود عملکرد
- نوشتن کد برنامه‌نویسی کامپیوتر
- همکاری با دیگران برای حل مسائل فناوری اطلاعات
ابزار کار یک برنامه‌نویس کامپیوتر چیست؟
یک برنامه‌نویس کامپیوتر برای برنامه‌نویسی نیاز به ابزار مختلفی دارد، اما اصلی‌ترین آن‌ها آموزش زبان‌های برنامه‌نویسی مورد نیاز او است. هر برنامه‌نویس کامپیوتر باید بداند که با توجه به کاری که می‌خواهد در آینده انجام دهد کدام یک از زبان‌های برنامه‌نویسی مورد نیاز او است و به سراغ یادگیری آن‌ها برود. صدها زبان برنامه‌نویسی در دنیا وجود دارد که شما می‌توانید بسته به هدفتان یک یا چند مورد از آن‌ها را یاد بگیرید.
مثلاً اگر دوست دارید برنامه‌نویس موبایل شوید و اپلیکیشن‌های اندروید طراحی کنید باید به سراغ یادگیری زبان برنامه‌نویسی جاوا (Java) بروید.
علاوه بر آن یک برنامه‌نویس کامپیوتر به خلاقیت، یادگیری فریم ورک‌های برنامه‌نویسی، یادگیری دیتابیس (Database)، عضویت و فعالیت در انجمن‌های برنامه‌نویسان مثل گیت‌هاب (GitHub) و بسیاری موارد دیگر نیاز دارد تا بتواند به یک برنامه‌نویس حرفه‌ای تبدیل شود. هر چه بیشتر یاد بگیرید و با دیگر برنامه‌نویسان در تعامل باشید به نفع شما خواهد بود.
آیا برنامه‌نویسی کامپیوتر سخت است؟
یادگیری یک زبان برنامه‌نویسی و در کل برنامه‌نویسی کامپیوتر نیازمند توجه به جزئیات و مهارت‌های حل مسئله قوی است. اگر این مهارت‌ها را در خودتان می‌بینید می‌تواند برای شما بسیار ساده‌تر از افرادی باشد که تازه می‌خواهند این مهارت‌ها را یاد بگیرند.
در کل این شغل هم پیچیدگی‌ها و سختی‌های مختص به خود را دارد که می‌توانید با یک آموزش اصولی و تمرین پیوسته آن را ساده‌تر کنید.
مهارت‌هایی که یک برنامه‌نویس کامپیوتر باید داشته باشد چیست؟
یک برنامه‌نویس کامپیوتر حرفه‌ای، در زمان ساخت برنامه‌های کامپیوتری مسئولیت‌های مختلفی بر عهده دارد که باید بتواند با داشتن مهارت‌های لازم از عهدهٔ هر یک از آن‌ها به خوبی برآید.
ما در این‌جا بعضی از مهارت‌های مهم مورد نیاز برای یک برنامه‌نویس کامپیوتر را آورده‌ایم تا با دانستن آن‌ها بتوانید گامی در جهت یادگیری هر یک از آن‌ها بردارید:
- حل مشکل
- صبر و پیگیری
- مدیریت بحران
- نوشتن کدهای تمیز و کارآمد
- تست اپلیکیشن‌ها
- رفع باگ‌های (Bug) موجود در کد
- مهارت‌های ارتباطی خوب
- توانایی کار تیمی و برقراری ارتباط خوب با هم تیمی‌ها
این وظیفهٔ یک برنامه‌نویس کامپیوتر است که نیازهای مشتری را به خوبی برآورده کند و یک برنامه کاربردی، قوی و با کمترین خطا را به بازار ارائه دهد. به همین دلیل برنامه‌نویسان باید زمان زیادی را صرف تحقیق، برنامه‌نویسی، رفع ایرادات و آزمایش کد خود کنند.
ممکن است فکر کنید که پس از ارائه محصول به بازار دیگر کار برنامه‌نویس به پایان رسیده است. اما این طرز فکر کاملاً اشتباه است. آن‌ها حتی بعد از معرفی محصول هم باید به فکر بهتر کردن و ارتقاء آن باشند و از محصول خود نگهداری کنند.
پس فراموش نکنید که وظیفهٔ شما این نیست که فقط بدانید کدنویسی چیست و آن را یاد بگیرید. بلکه برای تبدیل شدن به یک برنامه‌نویس حرفه‌ای که در کارش موفق است باید مهارت‌های جانبی مورد نیاز را هم یاد بگیرید. بدون این مهارت‌ها هرگز پیشرفت خوبی نخواهید کرد.
یکی از راه‌هایی که بتوانید در آن علاوه بر برنامه‌نویسی مهارت‌های دیگر را نیز یاد بگیرید شرکت در یک بوت کمپ برنامه‌نویسی است. آن‌ها به شما توانایی کار گروهی و حل مسئله را آموزش می‌دهند.
چگونه برنامه‌نویسی کامپیوتر را شروع کنم؟
اگر می‌خواهید به یک برنامه‌نویس کامپیوتر تبدیل شوید و نمی‌دانید که از کجا شروع کنید، می‌توانید یک یا چند مورد از لیست زیر را برای شروع برنامه‌نویسی انتخاب کنید:
-
در دوره‌های آموزشی آنلاین ثبت‌نام کنید
آموزشگاه‌ها و وب‌سایت‌های آموزشی بسیار زیادی هستند که دوره‌های آموزشی متنوعی برای شروع برنامه‌نویسی چه به‌صورت مجانی چه پولی در اختیار شما می‌گذارند. می‌توانید با توجه به نیازتان یکی از آن‌ها را انتخاب کنید و آموزش برنامه‌نویسی خود را شروع کنید.
-
ویدئوهای آموزشی ببینید
در وب و شبکه‌های اجتماعی به خصوص در یوتیوب می‌توانید ویدئوهای آموزشی باکیفیت و مجانی پیدا کنید و ببینید. این ویدئوها یکی از بهترین منابع آموزشی برای شما خواهند بود و در کنار آموزش‌های دیگر کمک بزرگی به تبدیل‌شدن شما به یک برنامه‌نویس کامپیوتر می‌کند.
-
کتاب و یا کتاب الکترونیک (eBooks) بخوانید
کتاب‌های غنی و متنوعی برای کمک به شروع برنامه‌نویسی برای شما وجود دارد که اکثر آن‌ها نسخهٔ الکترونیک هم دارند، که اگر اهل کتاب نیستید می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.
-
پروژه‌های کوچک و ساده انجام دهید
البته این مورد برای بعد از آن است که کمی با برنامه‌نویسی آشنایی پیدا کردید. می‌توانید با پروژه‌های ساده و ابتدایی دانش تئوری خودتان را به عنوان یک برنامه‌نویس کامپیوتر تست کنید. در این راه با چالش‌هایی مواجه می‌شوید که مجبور می‌شوید سرچ کنید و برای آن راه حل پیدا کنید. این موضوع کمک بزرگی به رشد شما می‌کند.
-
در انجمن‌های مخصوص برنامه‌نویسان عضو شوید
این انجمن‌ها به شما کمک می‌کند تا با برنامه‌نویسان زیادی در ارتباط باشید، چیزهای زیادی از آن‌ها یاد بگیرید و از تجربیات آن‌ها استفاده کنید.
-
در یک بوت کمپ ثبت‌نام کنید
بوت کمپ برنامه‌نویسی یکی از بهترین راه‌ها برای شروع برنامه‌نویسی کامپیوتر به بهترین شکل و در کمترین زمان ممکن است. یک بوت کمپ حرفه‌ای مثل بوت کمپ برنامه‌نویسی مپصا اچ آر از منتورهای مجرب برای آموزش به شما استفاده می‌کند و شما را با انجام پروژه‌های واقعی با چالش‌های آن آشنا می‌کند. هم‌چنین پس از گذراندن موفق دوره، شما را به شرکت‌های معتبر برای استخدام معرفی می‌کند و تا آخر مسیر همراه شما است.
