شکسپیر از بسیاری جهات با سایر نمایش نامه نویسان تفاوت دارد که برجسته‌ترین این ویژگی‌ها؛ خلق شخصیت‌ها و موقعیت‌های تراژیک و کمیک و نیز بعد تلفیق چیزهایی است که در ظاهر سنخیتی با هم ندارند. از جمله اقدامات جالب توجه شکسپیر بیش از هر کمدی نویس دیگری این است که ازدواج رمانتیک را در قالب ادبیات کمدی پروراند.
آنچه که شکسپیر را بیش از حد تصور منحصر به فرد می‌کند، ورود وی به درون ذهن و قلب شخصیت‌های خلق کرده‌اش در حین عیاشی یا دلقک بازی است. شکسپیر هیچ گاه کمدی را در قالب عرفی پذیرفته شده نمی‌‌آفریند. راز هنر وی در چگونگی واکنش خلاق نسبت به زندگی نهفته است.
بررسی کمدی شکسپیر
شکسپیر پیش از نمایش نامه‌های تاریخی خود، سه اثر کمدی به کمال رسیده خود یعنی «شب دوازدهم»، «هر طور که دوست داری» و «هیاهوی بسیار برای هیچ» را به رشته تحریر درآورد. از میان این سه اثر، «هر طور که دوست داری» شیریین‌ترین و شادترین اثر کمدی شکسپیر است که در آن هچ کس رنج نمی‌کشد، زندگی هیچ کس پر مشغله نیست و بر خلاف «تاجر ونیزی» در آن علاقه توام با حزن وجود ندارد. در این اثر شکسپیر برای یافتن پاسخ، تخیل خود را به درون «جنگل آردن» که چیزی بیش از پس زمینه صحنه است؛ می‌فرستد.
اگر قرار باشد شخصت‌های کمدی موجب خنده گردند، بایذ آنها را مجرد و جداگانه تصور کرد و باید همانند شخصیت‌های تراژیک با آنها همدردی نشان داد. در غیر این صورت شخصیت‌های کمدی به طرز ناراحت کننده‌ای رقت انگیز و یا شخصیت تراژدی به شکلی نانعقول مضحک به نظرمان خواهند آمد. در اصل مشغله اصلی کمدی اصلاح افراط و تفریط چه در انسان ابله و چه در فیلسوف است.
اگر قرار باشد عمیق بیندیشیم و درباره منشا چگونگی سرگرمی و خوشی عمیقا کاوش کنیم، خواهیم دید که حتی در کمدی‌های مولیر، همدردی بیش جدایی مطرح است ولی زمانی که به کمدی شکسپیر رجوع می‌کنیم، این تمایز کاملا محو می‌شود. البته آن طور هم که پذیرفته شده، جدانمایی شکسپیر مطلق است. این یعنی او هرگز در قالب شخصیت خودش ظاهر نمی‌شود و شخصیت‌های او پس از خلق شدن، قائم به وجود خود می‌شوند.
کمدی شکسپیر گرچه شاعرانه است اما سنت‌گرا هم نیست!
گرچه خلاق است اما آمیخته به طنز نیست. سبک و شیوه او بیشتر برگرفته از تخیل است تا تعقل محض و بررسی منطق موضوعات که این نشان از داشتن دید هنرمندانه اوست. هنگامی ک شکسپیر دنیای عاشقانه خود را بنا می‌کند، سعی او بر این است واقعیت یا دیدگاهش را از طریق تخیل یک نمایشنامه نویس ارائه کند.
گرد آورنده مطلب: نوریه مزینانی
