اشرف غنی؛ ماهی گیر آب گل آلود یا دلواپس زبان فارسی و افغانستان

انتشار ویدئویی از اظهارات اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان، جنجال برانگیز شده‌است.

اشرف غنی می‌گوید:
“ایرانی‌ها زبان دری را از ما دزدیدند و به افغانستان هم «ایران شرقی» می‌گویند.
این اظهارات واکنش‌های متععدی را در فضای مجازی به دنبال داشت.
بسیاری یادآوری کرده‌اند که اصلا فارسی و دری یک زبان واحد هستند نه دو زبان مجزا و تفاوت اصلیشان در لهجه‎‌هایشان است.
حتی عده‌ای از کاربران اشاره به این داشتند که صحبت‌های اشرف غنی را نباید جدی گرفت چون او درک و آگاهی نسبت به موضوع واحد بودن زبان فارسی و دری ندارد که شاید علتش زبان مادری غنی یعنی پشتو است.

بسیاری دیگر نیز تاکید کرده‌اند که اصطلاح «ایرانی شرقی» در واقع برای بزرگداشت افغانستان است.
در واقع آنها بر یک ایران تاریخی تاکید دارند که هم ایران هم افغانستان جزئی از آن هستند.
دسته دیگری نیز صحبت‌های اشرف غنی را به اظهارات حس روحانی، رئیس جمهور ایران ربط داده‌اند.
اظهاراتی که در مورد برگزاری انتخابات پیش روی مجلس به صورت الکترونیکی همانند کشور افعانستان بود.
دو روز قبل از صحبت‌های اشرف غنی، اظهارات حسن روحانی در مورد انتخابات افغانستان حاشیه ساز شد.
با این حال به نظر می‌رسد اشرف غنی قصد واکنش به سخنان روحانی را نداشته‌است.

در سال‌های اخیر نیز بسیاری از کنشگران افغانستانی از سیاست اشرف غنی در مورد زبان فارسی انتقاد کرده‌بودند.

مانند انتقاداتی که در مورد حذف زبان فارسی از سر در دانشگاه هرات وجود دارد.
این در حالی است که حتی اظهارت تمجید آمیز اشرف غنی از زبان فارسی نیز گهگاه سیاسی و انتخاباتی قلمداد می‌شد.
در افغانستان، هر از گاهی، جدالی میان فارسی زبان‌ها، پشتو زبان‌ها و ازبقک‌های ترک تبار بالا می‌گیرد.
به همین جهت، بسیاری از این اظهارات را باید از بعد سیاسی آن بررسی کرد.
از بعد دیگر مسئله فقط زبان هم نیست!
مثلا اظهارات اشرف غنی که تیمور گورکانی را تیمور لنگ خواند هم جنجالی شد!

نکته اینجاست که تیمور گرکانی در میان ازبک‌های افغانستان از احترام ویژه‌ای برخوردار است.
البته سابقه اشرف غنی هم نشان می‌دهد که او معمولا از بیان اظهارات تفرقه انگیز میان ایران و افغانستان خودداری کرده‌است.
گواه این ادعا این است که وی بارها لب به تحسین بسیاری از اندیشمندان فارسی از جمله ملک‌الشعرای بهار، دکتر عبدالحسین زرین‌کوب و … گشوده‌است.